Rómverjaríkið

Rómverjaríkið var eitt stórveldi, ið rakk allan vegin runt um Miðjarðarhavið og heilt norður til Bretlands. Rómverjaríkið varð grundlagt, tá ið Augustus keisari kom til valdið í ár 31 f.Kr.

Rómverjaríkið
Keisaraveldi
Consul et lictores.png
27 á.Kr. – 285/395 e.Kr. (Ikki býtt sundur)
285 – 476 (Vestara)
uml. 330 – 1453 (Eystara)
Julius Nepos Tremissis.jpg
 
Constantine multiple CdM Beistegui 233.jpg


Aureus av Augustus, tann fyrsti rómverski keisarin.

Rómverjaríkið í 117 e.Kr., tá ið tað var størst.[1]
Høvuðsstaður Róm (27-)

Mediolanum (286-402, vestara)
Augusta Treverorum
Sirmium
Ravenna (402–476, vestara)
Nicomedia (286-330, eystara)
Konstantinopel (330-1453, eystara)

Mál Landspartamál / staðbundin málføri
Trúgv
Stjórn Blandað, virkandi einaveldis monarki
Keisari
 -  27 BC – AD 14 Augustus (first)
 -  98–117 Trajan
 -  284–305 Diocletian
 -  306–337 Constantine I
 -  379–395 Theodosius Ia
Lóggávuting Senatið
Søguligt tíðarskeið Klassisk fornøld til síðfornøld
 -  Seinasta kríggið hjá
Rómverjaríkinum
32–30 BC
 -  Ríkið sett á stovn 30–2 BC
 -  Størsta úbreiðsluøki
hjá ríkinum
AD 117
 -  Konstantinopel
gerst høvuðsstaður
330
 -  Endaliga slitið millum
eystara og vestara ríkið
395
 -  Fall vestara ríkisins 476
Vídd
 -  25 BC[2][3] 2.750.000 km² (1.061.781 sq mi)
 -  117 AD [2][4] 5.000.000 km² (1.930.511 sq mi)
 -  390 AD [2] 4.400.000 km² (1.698.849 sq mi)
Fólkatal
 -  25 BC[2][3] est. 56.800.000 
     Tættleiki 20,7 /km²  (53,5 /sq mi)
Gjaldoyra Sestertius,b Aureus, Solidus, Nomisma
Í dag partur av
  • a The final emperor to rule over all of the Roman Empire's territories before its conversion to a diarchy.
Rómverjaríkið tá tað varð størst undir keisarnum Trajan (117)

Rikið gekk til grundar, tá ið seinasti keisarin, Romulus Augustus (461511), í árinum 476 varð tvungin av vesturrómverska heryvirmanninum Odovakar (433493) til at siga keisaratrónuna frá sær.

Hetta verður í dag ofta roknað sum byrjanin uppá miðøldina.

Sí eisiniEdit

NoturEdit

  1. Aðrir mátar at umrøða "Rómverjaríkið" millum rómverjar og grikkar sjálvar, var m.a. Res publica Romana ella Imperium Romanorum (eisini á grikskum: Βασιλεία τῶν Ῥωμαίων – Basileíā tôn Rhōmaíōn – ["Dominion (Bókstaviliga 'kongsríki') rómverja"]) og Romania. Res publica merkir rómverskt "commonwealth" og kann bæði sipa til the Republican and the Imperial eras. Imperium Romanum (ella Romanorum) refers to the territorial extent of Roman authority. Populus Romanus ("rómverska fólkið") var/er ofta nýtt to indicate the Roman state in matters involving other nations. The term Romania, initially a colloquial term for the empire's territory as well as a collective name for its inhabitants, appears in Greek and Latin sources from the 4th century onward and was eventually carried over to the Byzantine Empire (see R. L. Wolff, "Romania: The Latin Empire of Constantinople" in Speculum 23 (1948), pp. 1–34 and especially pp. 2–3).

KeldurEdit

  1. Bennett, J. Trajan: Optimus Princeps. 1997. Fig. 1. Regions east of the Euphrates river were held only in the years 116–117.
  2. 2.0 2.1 2.2 Taagepera, Rein (1979). "Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D". Social Science History (Duke University Press) 3 (3/4): 118. JSTOR 1170959. doi:10.2307/1170959. 
  3. John D. Durand, Historical Estimates of World Population: An Evaluation, 1977, pp. 253–296.
  4. Turchin, Peter; Adams, Jonathan M.; Hall, Thomas D (December 2006). "East-West Orientation of Historical Empires". Journal of world-systems research 12 (2): 219–229. ISSN 1076-156X. Retrieved 12 August 2010. 
Sí miðlasavnið