Christian Matras
Christian Matras (f. 7. desember 1900 í Viðareiði - d. 16. oktober 1988 í Tórshavn) var føroyskur yrkjari og málfrøðingur.[1]
Lívsleið
rættaFøddur og uppvaksin á Viðareiði, fór hann ungur til Havnar at ganga í realskúla og haðani til Danmarkar í studentaskúla. Í 1928 gjørdist hann magistari í norrønari málfrøði. Seinni gjørdist hann doktari og professari. Hann flutti aftur til Føroya í 1965 og var leiðari á Føroyamálsdeildini á Fróðskaparsetrinum. Matras var virkin á mongum økjum. Umframt at vera nýskapandi yrkjari og framúr góður týðari, var hann málfrøðingurin, ið legði dygga grund undir føroyskt orðabókaarbeiði. Kristjan á Brekkumørk legði mangar týdningarmiklar vísindaligar útgávur til rættis.[2]
Útbúgvar og størv
rættaHeiðurslønir
rætta- 1980 - Bókmentavirðisløn M.A. Jacobsens fyri fagrarbókmentir.
Útgivið
rætta- 1921 - Jonathan Swift: Ferð Gullivers til Pinkulinganna (týðing)
- 1926 - Grátt, kátt og hátt (yrkingar)
- 1927-28 Føroysk-donsk orðabók. Saman við M. A. Jacobsen
- 1930 - Føroysk fólkanøvn. Saman við M. A. Jacobsen
- 1931-35 - Varðin (ritstjóri: bd. 11-15)
- 1932 - Stednavne paa de færøske Norðuroyar. (Doktararitgerð)
- 1933 - Heimur og heima (yrkingar)
- 1934 - Føroyskur skaldskapur í úrvali I-III. Saman við M. A. Jacobsen og H. A. Djurhuus
- 1934 - Lítil brævabók. Saman við M. A. Jacobsen og Thorstein Petersen
- 1935 - Føroysk bókmentasøga
- 1939 - Føroysk lesibók II. Saman við M. A. Jacobsen og H. A. Djurhuus
- 1939 - Thomas Kingo: Songkórið andliga (týðing)
- 1939 - Svabos færøske Visehaandskrifter (útg.)
- 1940 - Úr leikum og loyndum (yrkingar)
- 1941-51 Føroya kvæði, bd. I-IV (útg.)
- 1943 - Jørgen-Frantz Jacobsen: Nordiske kroniker (ritstj.)
- 1943 - Svabos Glossar til færøske Visehaandskrifter (útg.)
- 1945 - Robert Burns: Yrkingar (týðing)
- 1945-52 Útiseti (ritstjóri saman við Karsten Hoydal)
- 1950 - Ættmenn uttanlendis
- 1951 - Ferð Gullivers til Pinkulingalands. 2. útg. (týðing)
- 1951-53 J. H. Schrøters optegnelser af Sjúrðar kvæði (útg.)
- 1958 - Færøerne/Føroyar, bd. 1-2 (ritstjóri)
- 1965 - Yrkingar 1917-45
- 1966-70 J. C. Svabo: Dictionarium Færoense, bd. 1-2 (útg.)
- 1970 - Bygd og hav (yrkingar)
- 1972 - Á hellu eg stóð (yrkingar)
- 1972 - Jørgen-Frantz Jacobsen: Barba og harra Pál (týðing)
- 1973 - Evangelium Sankta Matteusar, bd. 1-2 (útg.)
- 1973 - Nøkur mentafólk
- 1973-74 Varðin (ritstjóri: bd. 41-42)
- 1975 - Av Viðareiði (yrkingar)
- 1975 - Leikur og loynd. Fullfíggjað útgáva av egnum yrkingum og týddum
- 1975 - William Heinesen: Degningsvindar (týðing)
- 1976 - William Heinesen: Himinin brosar (týðing)
- 1976 - Jørgen-Frantz Jacobsen: Dýrmæta lív (týðing)
- 1976 - Jørgen-Frantz Jacobsen: Tíðargreinir 1925-1937 (týðing)
- 1977 - F. D. Voltaire: Candide ella besti heimur (týðing)
- 1978 - Úr sjón og úr minni (yrkingar)
- 1978 - Albert Camus: Pestin (týðing)
- 1981 - Nýggjar týðingar (yrkingar)
- 1981 - Upp í lógvan av ørindum / En håndfuld vers (yrkingar)
- 1982 - Lucian Blaga: Tólv yrkingar (týðing)
- 1983 - Anatole France: Steikarahúsið við Drotning Gásafót (týðing)
- 1988 - J. H. O. Djurhuus: Yrkingar 1898-1948. (ritstj.)
Á netinum
rætta- Frá framsýning á Føroya landsbókasavni 2000: "Chr. Matras 100 ár". 2013-07-01. Talgilda eintakið, gjørt eftir tí talgilda frumeintakinum , varð goymt í skjalasavni á netinum tann 2013-07-01. http://archive.today/o05l1.
Keldutilfar
rætta- ↑ Christian Matras - Bókadeild Føroya Lærarafelags, bfl.fo
- ↑ Christian Matras (1900-1988), snar.fo