Togo
Lýðveldið Togo (franskt: République Togolaise) er eitt land í Vesturafrika. Togo hevur mark við Benin, Gana og Burkina Faso. Landið hevur 8.703.961 íbúgvar (2023).[2] Lomé er bæði høvuðsstaður og størsti býur í Togo og liggur út til Guineavíkina har suðuri í landinum. Togo liggur innibygt ímillum Gana og Benin; landið var fyrr franskt hjáland og gjørdist sjálvstøðugt ríki í 1960. Fólkið er blandað, og fleiri enn 30 fólkasløg eru í landinum. Fjølmentast eru ewefólkið fyri sunnan og dagomba fyri norðan. Fosfat - steinslag nýtt sum ráevni í handilstøðum - er helvtin av útflutningsinntøkunum í Togo. So eintáttað inntøkugrundarlag ger búskapin í landinum óstøðugan, tí at fosfatprísurin á heimsmarknaðinum er óstøðugur. Høvuðsstaðurin í Togo, Lomé, er týdningarmesti havnabýur í Vestur-Afrika.
Togolese Republic République Togolaise
|
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Slagorð: "Travail, Liberté, Patrie"[1] (Franskt) "Work, Liberty, Homeland" |
||||||
Tjóðsangur: Salut à toi, pays de nos aïeux (Franskt) "Hail to thee, land of our forefathers" |
||||||
Staðseting av Togo (myrkablátt) – í Afrika (ljósablátt & myrkagrátt) |
||||||
Høvuðsstaður og størsti býur | Lomé 6°7′N 1°13′E / 6.117°N 1.217°E | |||||
Almenn mál | Franskt | |||||
Vernacular mál |
||||||
Etniskir bólkar | Ewe, Kabye, Tem, Gourma
|
|||||
Íbúgvanavn | Togolese | |||||
Stjórn | Lýðveldi við forseta | |||||
- | Forseti | Faure Gnassingbé | ||||
- | Forsætisráðharri | Victoire Tomegah Dogbé | ||||
Lóggávuting | National Assembly | |||||
Sjálvræði | ||||||
- | frá Fraklandi | 27. apríl 1960 | ||||
Øki | ||||||
- | Tilsamans | 56,785 km2 (125.) 21,925 sq mi |
||||
- | Vatn (%) | 4.2 | ||||
Fólkatal | ||||||
- | 2023 meting | 8,703,961[2] (101st) | ||||
- | 2010 fólkateljing | 5,337,000 | ||||
- | Tættleiki | 125.9/km2 (93rde) 243/sq mi |
||||
GDP (PPP) | 2012 meting | |||||
- | Tilsamans | $6.910 billion[3] (150.) | ||||
- | Fyri hvønn | $1,096[3] | ||||
GDP (nominelt) | 2012 meting | |||||
- | Tilsamans | $3.685 billion[3] | ||||
- | Fyri hvønn | $584[3] | ||||
Gini (2011) | 39.3[4] medium |
|||||
HDI (2013) | 0.473[5] low · 166. |
|||||
Gjaldoyra | CFA franc (XOF) | |||||
Tíðarsona | GMT (UTC+0) | |||||
Koyring í | høgru síðu | |||||
Telefonkota | +228 | |||||
Internet TLD | .tg | |||||
a. | Sum t.d. Ewe, Mina og Aja. | |||||
b. | Størstu øki eru Ewe, Mina, Kotokoli Tem og Kabre. | |||||
c. | Mest evropearar og sýrisk-libanesar. | |||||
d. | Estimates for this country explicitly take into account the effects of excess mortality due to AIDS; this can result in lower life expectancy, higher infant mortality and death rates, lower population and growth rates, and changes in the distribution of population by age and sex than would otherwise be expected. | |||||
e. | Rankings grundað á tøl viðvíkjandi 2005 (CIA World Factbook – Togo) |
Hóast Togo er blóðfátækt land, er landið sjálvbjargið við mati. Um 75 % av fólkinum búgva á bygd og liva av landbúnaði. Tey dyrka mais, jamsrót, rís og maniok til egna nýtslu og kaffi, kakao og bummull at selja og flyta út. Nógv fólk við strendurnar livir av útróðri.
Regiónir
rættaRegión | Høvuðsstaður | Vídd (km2) [6] |
Fólkatal (2010) |
---|---|---|---|
Centrale | Sokodé | 13,317 | 617,871 |
Kara | Kara | 11,738 | 769,940 |
Maritime | Lomé | 6,100 | 2,599,955 |
Plateaux | Atakpamé | 16,975 | 1,375,165 |
Savanes | Dapaong | 8,470 | 828,224 |
Kelduávísingar
rætta- ↑ "Constitution of Togo". 2002. http://www.africanlegislaturesproject.org/content/constitution-togo. Heintað 20 November 2011.
- ↑ 2.0 2.1 "Togo". CIA World Factbook. Talgilda eintakið, gjørt eftir tí talgilda frumeintakinum , varð goymt í skjalasavni á netinum tann 2023-12-18. https://web.archive.org/web/20231218134420/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/togo/summaries. Heintað 2023-12-18.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 "Togo". International Monetary Fund. http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2013/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=68&pr.y=11&sy=2009&ey=2012&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=742&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=. Heintað 18 April 2013.
- ↑ "Gini Index". World Bank. http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/. Heintað 2 March 2011.
- ↑ "2014 Human Development Report Summary". United Nations Development Programme. 2014. pp. 21–25. http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14-summary-en.pdf. Heintað 27 July 2014.
- ↑ Togo, GeoHive