Taivan

中華民國
Zhōnghúa míngúo
Lýðveldið Kina

(Flagg Taivan) (Skjaldarmerki Taivan)
Tjóðarslagorð: Onki
Tjóðsangur: Zhōnghúa míngúo gúogē
Alment mál	Kinesiskt
Høvuðsstaður	Taipei
Forseti	Tsai Ing-wen
Varaforseti	Lai Ching-te
Fullveldi	10. oktober 1911 7. desember 1949
Vídd  - tilsamans  - vøtn (%)	36 179 km² 10,34 %
Íbúgvar  - tilsamans 2013  - tættleiki	23 367 320 639/km²
Gjaldoyra	Taivanskur dollari (TWD)
Tíðarøki	UTC +8
Økisnavn á alnetinum	.tw
Telefonkota	+886

Lýðveldið Kina (kinesiskt: 中華民國 Zhōnghúa míngúo) ella Taivan, Á hesi oyggj búgva um 23,5 mió. fólk.

Lýðveldið Kina hevur verið avbyrgt frá kinesiska meginlandinum síðan 1949, tá ið tjóðskaparstjórnin flýddi út í oynna, eftir at hon hevði tapt borgarakríggið ímóti kommunistunum. Stýrið í Taivan sigur seg enn verða lógliga stjórnarvaldið í øllum Kina, og Fólkalýðveldið Kina sigur Taivan verða kinverskan landslut. Fá lond hava viðurkent Taivan sum sjálvstøðugt ríki.

Stavseting

Á føroyskum verður landið við hvørt stavað Teivan, men eftir føroyskum stavsetingarreglum eigur tað at verða stavað Taivan.

Landafrøði

Oyggin liggur í Eysturkinesiska havinum, norðanfyri Filipsoyggjar og eystanfyri kinesiska meginlandið. Taivansundið skilur oynna frá meginlandinum.

Søga

Tá ið portugisiskir sjófarar fyrstu ferð komu til Taivan í 1590, nevndu teir oynna Ilha Formosa ("Oyggin Vakra"), tí hon var so fruktagóð, og fjøllini vóru so vøkur.

Politikkur

Hóast Taivan loysti frá Kina undir borgarakrígnum í 1949, so metir Kina enn, at Taivan er ein partur av Kinesiska Ríkinum, og landið hevur hótt Taivan, hvørja ferð tað hevur haft ætlanir um at taka formelt sjálvstýri.

Fólkið

Upprunafólkið

Langt fyri at kinverjar komu til Taivans, búðu mong fólkasløg har. Tey talaðu egið mál, men mangir siðir og gerandislív líktist. Kinverjar komu hagar í 17. øld, og sum tíðin leið, løgdu teir oynna undir seg og trokaðu burtur upprunafólkið, ið nú á døgum bara er 2 % av fólkinum í Taivan. Fjølmentasta upprunafólkið nú er amifólkið, sum eru dugnaligir leirkerasmiðir og bøndur. Amifólkið býr í stórum bygdum, og heima eru tað konufólkini, ið ráða.

Átrúnaður

Størstu átrúnaðirnir í Taivan eru buddisma, taoisma og konfusianisma. Hesir átrúnaðir líkjast nógv, og mong fólk trúgva á partar úr øllum trimum. Taoisman, ið tók seg upp í Kina um 300 f.Kr., er vegurin (tao) til einfalt lív og levnað leys av øllum jarðligum strevi. Endamálið hjá taoistum er at liva í samljóði við náttúruna, so at javnvág verður ímillum tann óvirkna kvinnupartin av likaminum (yin) og tann virkna mannpartin (yang).

Hygg eisini at

• Asia

Ávísingar úteftir

• Taiwan, wikivoyage.org (á enskum)