Munurin millum rættingarnar hjá "Danmark"

| vídd = 43, 094

| íbúgvar = 5, 627, 235

| spenningur = 230V230 V, 50 Hz

'''Danmark''' er eitt land í [[Skandinavia]] í [[Norðurevropa]], við 5,6 mió. íbúgvum. Danmark verður saman við Grønlandi og Føroyum nevnt Kongsríki Danmarkar. Danmark hevur mark til [[Týskland]] í suðri og er umgirt av fleiri høvum: [[Norðsjógvurin]] (Vesterhavet), [[Skagerrak]] og [[Kattegat]] móti vestri, norði og eysti frá [[Jútland]]i, [[Kattegat]] og [[Eystrasalt]] norðan og sunnanfyri tær donsku oyggjarnar. Danmark er hálvoyggin [[Jútland]] og 443 navngivnar oyggjar og hólmar.

Størsti býurin og [[høvuðsstaður]]in er [[Keypmannahavn]]. [[Miðallívsævi]]n í landinum er 78,13 ár. Høvuðsmálið er [[Danskt (mál)|danskt]]. Størsti landspartur i Danmørk er langa, smala nesið, [[Jútland]], sum hevur mark ímóti [[Týskland|Norðurtýsklandi]]. Eystan fyri [[Jútland]] er tað, sum eftir er av landinum; næstan fimm hundrað oyggjar, einar hundrað teirra eru bygdar. Danmørk er tað syðsta av [[Norðurlond]]um og eitt av slættastu londum í heiminum.

Útlendingar økja fólkatalið í Danmark; 86 prosent av fólkavøkstrinum frá 2009 til 2013 stavaði frá útlendingum <ref>http://jyllands-posten.dk/indland/ECE6718742/100000-flere-udlaendinge-pa-fem-ar/</ref>. 2009-2013 eru 100.000 útlendingar komnir til Danmarkar; frá 2009 til 2013 vóru útlendingar 86 prosent av øllum fólkavøkstrinum í Danmark. Í 2013 minkandi talið av íbúgvum í Danmark við 789 fólkum, um hugt verður eftir borgarum við donskum uppruna. Men tá talið av innflytarum og eftirkomarum teirra samstundis veksur, var fólkavøksturin í fjør 24. 607 fólk. Tað stendur í svari frá danska innanríkisráðnum til fólkatingsnevndina fyri útlendinga- og integratiónspolitikk. Sambært svarinum, standa útlendingar fyri 86 prosentum av øllum fólkavøkstrinum upp á 115. 000 frá 2009-2013.

Aldrin áður hava so nógvir innflytarar søkt bústað í Danmark sum í 2014.<ref>http://www.dst.dk/da/Statistik/emner/indvandrere-og-efterkommere.aspx</ref> Seinastu hagtølini fyri 2014 vísa, at talið av útlendskum ríkisborgarum, ið fluttu til Danmarkar í 2014, er 64. 874. Tað er hægsta talið nakrantíð yvir eitt ár. Gamla metið var frá í 2013, tá tilsvarandi talið var 56. 276 fólk. Sostatt er talan um eina øking á fimtan prosent. 5401 [[Sýria|sýrar]] fluttu til Danmarkar í 2014. Tað er tríggjar ferðir so nógvir sýrar, sum í 2013, tá 1760 sýrar fluttu til Danmarkar. Men hóast tað eru flest sýrar, ið fáa uppihald í Danmark, so vísa hagtølini eisini, at flestu innflytarar koma úr londum í [[Vesturheimurin|Vesturheiminum]]. Nevniliga seks út av tíggju innflytarum í 2014 komu úr einum Vesturlendskumvesturlendskum landi. Av teimum londunum er tað [[Rumenia]], ið liggur nummar eitt á listanum yvir innflytarar. Rumenia er eisini tað landið, har næstnæstmest innflytarar komu frá samlasamlað sæð. Hagtølini vísa, at 5171 rumenar tóku upp bústað í Danmark í 2014. Tað er ein øking á fimtan prosentumprosent frá 2013.

! Flokkur !! Leiðari !! Tinglimir

| [[Venstre]] (V) || [[Lars Løkke Rasmussen]] || align="right" | 47

| [[Socialdemokraterne]] (A) || [[Helle Thorning-Schmidt]] || align="right" | 44

| [[Dansk Folkeparti]] (O) || [[Kristian Thulesen Dahl]] || align="right" | 22

| [[Radikale Venstre]] (B) || [[Margrethe Vestager]] || align="right" | 17

| [[Socialistisk Folkeparti]] (F) || [[Pia Olsen Dyhr]] || align="right" | 16

| [[Enhedslisten, de rød-grønne]] (Ø) || Kollektivur || align="right" | 12

| [[Liberal Alliance]] (I) || [[Anders Samuelsen]] || align="right" | 9

| [[Det Konservative Folkeparti]] (C) || [[Lars Barfoed]] || align="right" | 8

| [[Javnaðarflokkurin]] || [[Aksel V. Johannesen]] || align="right" | 1

| [[Sambandsflokkurin]] || [[Kaj Leo Johannesen]] || align="right" | 1

| [[Siumut]] || [[Aleqa Hammond]] || align="right" | 1

| [[Inuit Ataqatigiit]] || [[Kuupik Kleist]] || align="right" | 1

Danmark er býtt sundur í fimm regiónir (landslutir). Áðrenn hetta, varð Danmark býtt sundur í amt. Regiónirnar hava serliga ábyrgdina av sjúkrahúsverkinum. [[Føroyar]] og [[Grønland]] eru sjálvstýrandi lond í Danskadanska kongaríkinum.

|| <!-- [[Image:Region_Nordjylland_coa.png|40px]] || --> [[Región Høvuðsstaðurin|Høvuðsstaðurin]] || [[Hillerød kommuna|Hillerød]] || [[Keypmannahavn]] || align="right" | 1, 645, 825 || align="right" | 2, 561 || align="right" | 642.,6

|| <!-- [[Image:Region_Nordjylland_coa.png|40px]] || -->[[Región Miðjútland|Miðjútland]] || [[Viborg kommuna|Viborg]] || [[Århus kommuna|Århus]] || align="right" | 1, 237, 041 || align="right" | 13, 142|| align="right" | 94.,2

|| <!-- [[Image:Region_Nordjylland_coa.png|40px]] || --> [[Región Norðurjútland|Norðurjútland]] || [[Aalborg kommuna|Aalborg]] || [[Aalborg kommuna|Aalborg]] || align="right" | 578, 839 || align="right" | 7, 927|| align="right" | 73.,2

|| <!-- [[Image:Region_Nordjylland_coa.png|40px]] || --> [[Región Sjælland|Sjælland]] || [[Sorø kommuna|Sorø]] || [[Roskilde kommuna|Roskilde]] || align="right" | 819, 427 || align="right" | 7, 273 || align="right" | 112.,7

|| <!-- [[Image:Region_Syddanmark_coa.png|40px]] || --> [[Región Suðurdanmark|Suðurdanmark]] || [[Vejle kommuna|Vejle]] || [[Odense kommuna|Odense]] || align="right" | 1, 194, 659 || align="right" | 12, 191 || align="right" | 97.,99

|| <!-- || --> '''[[Danmark]]''' || '''[[Keypmannahavn]]''' || '''[[Keypmannahavn]]''' || align="right" | '''5, 475, 791''' || align="right" | '''43, 094''' || align="right" | '''127.,0'''

Lego - viðgitnu, litríku byggikubbarnir, gjørdir til børn - er upprunaliga úr [[Jútland]]i, har ein snikkari og sonur hansara funnu uppá at gera teir í [[1930-árini|1930-árunum]]. Mong [[Norðurlond|norðurlendsk]] børn vita um [[Legoland]], hugtakandi legobýin, har alt er gjørt av lego. Navnið "Lego" er gjørt úr [[Danskt (mál)|donsku]] [[orð]]unum "leg" og "godt", sum merkir spæl væl.

Sum hini bæði [[Skandinavia|skandinavisku]] londini og [[Finnland]] er Danmørk gitið fyri byggilist sína. Danskir byggifrøðingar nýta ofta ymiskt tilfar, tá ið teir byggja, til dømis tigulgrót, við og betong, og teir gera vøkur hús, sum hvíla væl í landslagnum. Í mongum nýggjum sethúsum hevur alstórur dentur verið lagdur á at spara orku. Sólkyknur í tekjuni vinna orku úr [[Sólin|sólinisólin]]i, og húsini eru ógvuliga væl bjálvað. [[Danir]] leggja sær nær at fríðka sniðið á tí, teir gera. Húsbúnaður, glasvørur, køksbúnyttur og postalín er alt so snotiligt.

* Vídd: 43, 098.,31 km2

Útbúgvingar í Danmark eru atkomuligar fyri allir borgarar í ríkinum. Fíggingin fer fram umvegis skatt og egingjøld. Tað eru umleið 1500 fólkaskúlar í Danmark. Sambært §76 í grundlógini so er tað ikki talan um skúlaskyldu í Danmark, men um undirvísingarskyldu<ref name='LOV nr 169 af 05/06/1953'> {{cite web | url = https://www.retsinformation.dk/Forms/R0710.aspx?id=45902#K8 | title = Danmarks Riges Grundlov | accessdate = 2014-02-25 | date = 1953-06-05 | publisher = retsinformation.dk}}</ref>. Tað merkir, at øll skulu hava undirvísing frá 0.-9. flokk. Undirvísingarskyldan byrjar 1. august tað árið, ið barnið fyllir 6 ár. Foreldur kunnu velja ímillum fólkaskúlan, privatskúlar og heimaundirvísing.<ref>[http://www.skole-foraeldre.dk/Skolebestyrelse/SkolebestyrelsensOpslagsbog/Undervisningspligt.aspx Undervisningspligt] Heintað 25. mai 2013.</ref> Síðan er møguleiki fyri at næmingurin kann ganga í 10. flokki, taka eina vinnuútbúgving ella eina miðnámsskúlaútbúgving (gymnasiala útbúgving). Eftir tað verður eitt stórt úrval av ymiskum útbúgvingum útbjóðaðar á ymiskum støði og innan ymiskar vinnur.

== ÚtvortisÁvísingar ávísingúteftir ==