Eftirnøvn í Føroyum

Eftirnøvn í Føroyum eru í flestum førum á donskum máli. Tað er í nýggjari tíð, at summir føroyingar hava fingið sær føroysk eftirnøvn, summi hava keypt sær eftirnøvn, sum kunnu vera staðarnøvn, onnur hava tikið eftirnavn eftir fornavninum á pápanum ella mammuni og so -son ella -dóttir afturat, meðan onnur hava føroyska danska -sen eftirnavn teirra, men hesi eftirnøvn síggjast ikki aftur á listanum yvir 52 tey vanligastu eftirnøvnini í Føroyum.

Søga rætta

Føroysk nøvn vórðu skrivað á donskum í kirkjubókunum. Kortini hava tey ikki verið brúkt nógv millum manna. Til dømis varð Kvívíks-Jógvan skrivaður sum Joen Danielsen, men millum manna varð róptur Kvívíks-Jógvan. Somuleiðis var Jóan Petur uppi í Trøð skrivaður sum Joen Peter Gregoriussen. Konufólkið var leingi givið rætt eftirnavn eftir kyni, tað er -dóttir (-datter í kirkjubókunum) í staðin fyri -son (-sen), men seinni gjørdust efitrnøvnini arvalig og tí fingu tey -sen eftirnøvn eins og tey eru í dag. Tá ið danir spakuliga broyttu eftirnavnasið við m.a. ávirkan úr Týsklandi, gjørdust hesi nøvn arvalig og vórðu skrivað sum -sen, og føroyingar fylgdu við, tí kirkjan og prestar var danskir. Ofta vóru fleiri ymisk føroysk nøvn skrivað eins á donskum. Til dømis Jóansdóttir/Jóansson og Jógvansdóttir/Jógvansson vórðu til Joensen, meðan Andras og Dia (góðvaranavn fyri Andrias) vórðu til Andreasen ella Andersen til dømis.

Onnur vanlig føroysk eftirnøvn eru í -stovu, onnur bústaðarnøvn og staðarnøvn. Ofta eru staðarnøvnini á donskum, men eru sum oftast donsk heiti fyri føroysk støð. Til dømis er Arge danska navnið fyri Argir. Millum annað var Nólsoyar Páll skrivaður sum Poul Poulsen Nolsøe. Nólsoyar Páll æt Poulsen, tí hann var sonur Páls faðirs síns við sama navnið. Á føroyskum hevði hann itið Pálsson og hann hevði ikki kunnað givið eftirnavnið víðari, tí faðirs- og móðursnøvn ikki kunnu arvast eins og -sen og onnur eftirnøvn. -sen nøvnini í Noregi og Danmark og -son nøvnini í Svøríki stava annars frá sama eftirnavnasiði, sum var varðveittur í Íslandi og tikin uppaftur í Føroyum.

Tey vanligastu eftirnøvnini í Føroyum rætta

Niðanfyri sæst eitt yvirlit yvir 52 av teimum vanligastu eftirnøvnunum í Føroyum árið 2019.[1] Sum sæst eru 33 av teimum 52 eftirnøvn ið enda við -sen, ið er ein gamal danskur formur fyri son ella sonur. Eftirnavnið Djurhuus sum er 10. mest vanliga eftirnavnið í Føroyum kemur úr Knæverhede í Sæby í Norðurjyllandi í Danmark. Øll ið eita Djurhuus til eftirnavn eru eftirkomarar av einum donskum presti og konu hansara, Christen Jensen Djurhuus (1708 - 1775),[2] ið fluttu til Føroya í 18. øld. Hann var prestur á Nesi í Eysturoynni frá 3. august 1742.

# Navn Tal
1 Joensen 2.333
2 Hansen 2.203
3 Jacobsen 2.025
4 Olsen 1.681
5 Petersen 1.295
6 Poulsen 1.242
7 Johannesen 987
8 Thomsen 730
9 Nielsen 627
10 Djurhuus 550
11 Rasmussen 538
12 Danielsen 535
13 Johansen 534
14 Simonsen 525
15 Jensen 489
16 Højgaard 479
17 Mortensen 477
18 Mikkelsen 445
19 Dam 429
20 Sørensen 418
# Navn Tal
21 Hammer 414
22 Andreasen 389
23 Hentze 365
24 Magnussen 364
25 Christiansen 363
26 Samuelsen 358
27 Davidsen 315
28 Heinesen 313
29 Niclasen 269
30 Holm 268
31 Vang 260
32 Johannessen 256
33 Jakobsen 253
34 Lamhauge 251
35 Berg 248
36 Midjord 247
37 Egholm 230
38 Justinussen 222
39 Nolsøe 210
40 Bech 209
# Navn Tal
41 Dahl 201
42 Ellingsgaard 190
43 Haraldsen 189
44 Thomassen 188
45 Mohr 185
46 Larsen 182
47 Müller 170
48 Zachariasen 169
49 Kjærbo 163
50 Isaksen 162
51 Weihe 161
52 Eliasen 156

Ávísingar úteftir rætta

Keldutilfar rætta

  1. Eftirnøvn, topp 50 tal og pláss nr. - 2019, hagstova.fo
  2. Christen Jensen Djurhuus, geni.com