Wikipedia

Munurin millum rættingarnar hjá "Heimastýrislógin"

Browse history interactively
← Far til fyrra munFar til næsta mun →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
No edit summary
Linja 1:
'''Heimastýrislógin''' ella '''Lóg um Føroya heimastýri''' ella '''Færø Amts Kundgørelse Nr. 11 af 31. Marts 1948 af Lov om Færøernes Hjemmestyre''' er lóg, ella millumlandasáttmáli, ið í høvuðsheitum staðfestir politisku viðurskiftini millum [[Føroyar|Føroya]] og [[Danmark|Danmarkar]].
 
'''Heimastýrislógin''' kom í gildi [[1. apríl]] [[1948]] eftir at '''[[Danmark''']] og '''[[Føroyar''']] høvdu verið hersett av [[Týskland|Týsklandi]] og [[Bretland|Bretlandi]] ávíkavist, eftir fólkaatkvøðu um '''heimastýri''' ella '''loysing''', og síðani eftir samráðingar millum meiriluta á [[Løgting|løgtingi]] eftir løgtingsvalið [[8. november]] [[1946]] og [[Danmark|donsku]] stjórnina.
 
Heimastýrislógin ásetur hvørji málsøki verða umsitin í [[Føroyar|Føroyum]], og hvørji verða umsitin í [[Danmark]] vegna [[Føroyar|føroyskar]] myndugleikar. Mál og málsøki, ið verða umsitin í [[Føroyar|Føroyum]] verða nevnd ''føroysk sermál'' meðan mál og málsøki, ið verða umsitin í [[Danmark]] vegna [[Føroyar|føroyskar]] myndugleikar verða nevnd ''felagsmál''.
Linja 7:
Lógin hevur ásetingar um hvussu [[Danmark|donsk]] lóggáva skal fremjast í [[Føroyar|Føroyum]]. Hon sigur okkurt um hvussu [[Uttanríkispolitikkur|uttanríkispolitikkur]] kann verða samskipaður soleiðis at hann samsvarar við [[Føroyar|føroysk]] áhugamál.
 
Í henni verður ásett, at '''Heimastýrislógin''' ella '''Lóg um Føroya heimastýri''' ella '''Færø Amts Kundgørelse Nr. 11 af 31. Marts 1948 af Lov om Færøernes Hjemmestyre''' er lóg, ella millumlandasáttmáli, ið í høvuðsheitum staðfestir politisku viðurskiftini millum [[Føroyar|Føroya]] og [[Danmark|Danmarkar]].
 
'''Heimastýrislógin''' kom í gildi [[1. apríl]] [[1948]] eftir at '''[[Danmark''']] og '''[[Føroyar''']] høvdu verið hersett av [[Týskland|Týsklandi]] og [[Stóra Bretland|Bretlandi]] ávíkavist, eftir fólkaatkvøðu um '''heimastýri''' ella '''loysing''', og síðani eftir samráðingar millum meiriluta á løgtingi eftir løgtingsvalið [[8. november]] [[1946]] og [[Danmark|donsku]] stjórnina.
 
Heimastýrislógin ásetur hvørji málsøki verða umsitin í [[Føroyar|Føroyum]], og hvørji verða umsitin í [[Danmark]] vegna [[Føroyar|føroyskar]] myndugleikar. Mál og málsøki, ið verða umsitin í [[Føroyar|Føroyum]] verða nevnd ''føroysk sermál'' meðan mál og málsøki, ið verða umsitin í [[Danmark]] vegna [[Føroyar|føroyskar]] myndugleikar verða nevnd ''felagsmál''.
Linja 17:
Í henni verður ásett, at orðini ''"Føroyingur"'' og ''"Føroyar"'' skulu standa í serligum [[Føroyar|føroyskum]] passi. Eisini staðfestir heimastýrislógin hvat ein [[Føroyar|føroyingur]] er.
 
[[Føroyskt mál]] er ''"høvuðsmál"'' samstundis sum [[Danskt (mál)|danskt]] ''"skal lærast væl og virðiliga"'', umframt at kann nýtast í almennum viðurskiftum.
 
[[Føroyar|Føroyska]] tjóðarflaggið, [[Merkið]], verður viðurkent samstundis sum [[Danmark|danskir]] myndugleikar verða álagdir bara at nýta [[Danmark|danska]] flaggið '''[[Dannebrog''']] á landi og sjógvi.
 
Nógv stríð er staðist av orðingunum í Heimastýrislógini, og orðingunum í henni. Srliga er tað fyrsti setningur í fyrstu grein, sum hevur skapt trupulleikar:
Linja 25:
<center>''Føroyar eru sjálvstýrandi tjóð í danska ríkinum samsvarandi hesi lóg.''</center>
 
Í [[Danmark|donsku]] útgávuni verður orðið[[orð]]ið ''"folkesamfund"'' nýtt í staðin fyri [[Føroyar|føroyska]] orðið[[orð]]ið [[tjóð]]. Hetta hava [[Føroyar|føroyskir]] og [[Danmark|danskir]] myndugleikar tulkað ymiskt við ymiskum avleiðingum.
 
Í sama andadrátti, sum sagt verður, at [[Føroyar]] eru í [[Danmark|danska]] ríkinum, verður sagt at [[Føroyar]] eru sjálvstýrandi [[tjóð]]. Hetta kann tykjast eitt sindur tvørvent.
 
Orðini[[Orð]]ini "í danska ríkinum" kunnu bæði merkja at vera undir [[Danmarks Riges Grundlov|donsku grundlógini]] og at vera í [[Kongsfelagsskapur|kongsfelagsskapi]] við [[Danmark]]. Somuleiðis kunnu orðini[[orð]]ini ''Føroyar eru sjálvstýrandi tjóð'' bæði tulkast sum at [[Føroyar]] hava okkurt slag av sjálvræði undir [[Danmark|donsku]] grundlógini og at [[Føroyar]] eru sjálvstøðugt [[Fullveldisríki|fullveldisríki]].
 
Víst hevur, í kritikki, verið á hvussu Heimastýrislógin er blivin til. Fyrst var fólkaatkvøða hildin [[14. september]] [[1946]] um eina heimastýrisskipan ella loysing, og loysingin vann. Síðani fóru samráðingar fram millum føroyskar og danskar myndugleikar og ein semja funnin, Heimastýrislógin. Hon varð síðani samtykt í [[Føroyar|Føroyum]] og í [[Danmark]] í hvør sínum lagi eftir hvør sínari mannagongd. Og [[Føroyar|føroysku]] orðingina, við [[Føroyar|føroyska]] orðinum ''tjóð'', undirskrivaði amtmaður og kunngjørdi hana, uttan so mikið sum eina viðmerking.
Heintað frá "https://fo.wikipedia.org/wiki/Heimastýrislógin"