Munurin millum rættingarnar hjá "Amerikanska Kollveltingin"
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Linja 12:
Byrjanin til ta [[USA|amerikonsku]] sjálvstýristilgongdina skal síggjast í ljósinum av, at [[Stóra Bretland|bretar]] mettu, at tað var neyðugt at skatta koloniirnar fyri at kunna fíggja umsitingina av teimum. [[Stóra Bretland|Bretska]] krúnan legði eina røð av skattum á koloniirnar, men mótstøðan var hørð og umfatandi. "The East India Company" fekk einarætt frá [[Stóra Bretland|bretsku]] stjórnini at flyta te úr [[Kina]] beinleiðis til síni umboð í [[USA]], og hetta førdi við sær, at niðursetuhandilsmenninir ikki fingu lut í hesum lønandi handli. Tann [[16. desember]] í [[1773]] skipaðu nøkur niðursetufólk fyri sokallaðu [[Te-orrustan í Boston|Boston Tea Party]] sum eitt mótmæli ímóti [[Stóra Bretland|bretsku]] atferðini. Hetta gjørdist byrjanin til harða stríðið millum niðursetufólkið og [[Stóra Bretland|bretsku]] ta stjórnina. [[Stóra Bretland|Bretar]] kravdu frið og landaskil, men [[USA|amerikumenn]] kravdu frælsi.
== Byrjan av
Í [[september]] í [[1774]] varð stevna hildin í [[Philadelphia]] í [[Pennsylvania]], sum nevndist "First Continental Congress". Allar koloniirnar uttan [[Georgia (USA)|Georgia]] sendu umboð til stevnuna. Endamálið við stevnuni var at bøta um sambandið við ta [[Stóra Bretland|ensku]] stjórnina, men hetta eydnaðist ikki, og í [[apríl]] mánaði í [[1775]] vóru niðursetufólk í [[Massachusetts]] í bardaga við [[Stóra Bretland|bretar]] við [[Concord (Massachusetts)|Concord]] og [[Lexington (Massachusetts)|Lexington]].
Frælsiskríggið vardi longri enn væntað. Tað byrjaði [[19. apríl]] í [[1775]] og endaði [[19. oktober]] [[1781]], tá ið [[Chares Cornwallis]] við heri sínum gav seg yvir í [[Yorktown]], [[Virginia]]. [[Stóra Bretland|Bretar]], sum eisini vóru í kríggi við fleiri [[Evropa|evropisk]] lond, máttu lúta fyri frælsishugaðu niðursetufólkunum. Í [[1783]] viðurkendi [[Stóra Bretland]] fullveldið hjá teimum 13 koloniunum.
|