Munurin millum rættingarnar hjá "Kol"
Content deleted Content added
No edit summary Merkir: Mobilskriving Mobil alnótrætting |
No edit summary Merkir: Mobilskriving Mobil alnótrætting |
||
Linja 1:
[[Mynd:Coal_anthracite.jpg|thumb|right|210px|[[Antrasitt]], harðasta kolslag,ið er til. Av tí at antrasitti er meiri kolevni, tað hitar betur og rýkur minni enn nakað annað kolslag, er antrasitt virðismesta kolið, ið til er.]]
[[Mynd:Us_coal_regions_1996.png|thumb|right|250px|Kolaøkið í [[USA]]; øki, har kol verður høgt. Ógvuliga nógv kol er í USA; í m.a. [[Montana]], [[Wyoming]] og [[Vesturvirginia]] er nógv kol.]]
'''Kol''' er eitt slag av [[legugrýti]], ið stavar frá steinrunnum í [[Plantur|plantuleivdum]]. Kol hevur verið høgt líka síðan [[miðøld]]; í [[Føroyum]] tó
Liggur kolið ovarlaga, verður tað brotið í opnum námum. Fyrst verður grivið omanav, og so verður kolið brotið. Men oftast liggja kolalindirnar so djúpt, at hetta ikki ber til. Tá verður ein gong grivin niður á kolið, og síðan verður grivið inn eftir kolalindunum. Væl inn í okkara øld varð kol mest nýtt at hita upp við og at kynda undir guvumaskinum í verksmiðjum, skipum og tokum. Seinastu tíðina hava diesel- og [[olja]]-motorar tikið yvir. Nú hevur kol trý høvuðsnýtsluøki: sum brenni í hitakraftverkum, at bræða [[jarn]] við og sum ráevni í karbokemiska ídnaðinum, t.v.s. at vinna úr tí ymiskar [[evnafrøði]]ligar sambindingar, sum verða nýttar at gera t.d. oljur, litevni, plast, sproytievni, kunsttøð, o.a.
|