|
Í [[1925]] var Svalbarð við semju millum stórveldini og onnur avvarandi lond lagt undir [[Noreg|norskt]] yvirvald og fyrisæti, tó so at fólk úr hinum semjulondunum kunna fáa virkisrætt. Oyggjarnar mugu ikki búgvast út hernaðarliga.
Fleiri lond hava troytt náttúruríkidømi í og undir Svalbarði, men í [[1920]] fekk [[Noreg]] yvirvaldsrættin, tá ið [[Svalbarðssáttmálin]] var gjørdur. Í SvalbardtraktatiniSvalbarðstraktatini verður staðfest, at [[Norra]] hevur fullan og órørligan hægstarætt yvir Svalbard, at SvalbardSvalbarð er ein partur av kongríkinum Norra, og at tað er Norra, sum tryggjar, at lógirnar, sum fevna um oyggjabólkin verða hildnar. Eisini verður staðfest, at borgarar og feløg úr øllum londunum, sum hava skrivað undir traktatina hava javnbjóðis rættindi til fiskiveiðu og alt slag av sjóvinnu-, ídnaðar-, náms- og handilsvirksemi á oyggjunum. Hetta hava m.a. russar gjørt brúk av í [[Barentsburg]] og hava útvegað [[Russland]]i fótafesti á Svalbard. Øll árini síðani traktatin varð undirskrivað hevur Norra rikið námsvinnu á SvalbardSvalbarði, og hetta hevur verið grundarlagið undir búsetingini í [[Spitsbergen]].
== Sólarmyrking 2015 ==
Tað er bara í Svalbarði og í [[Føroyum]] at [[Sólarmyrkingin 20. mars 2015|sólarmyrkingin]] fríggjadagin [[20. mars]] [[2015]] kundi upplivast á landi.<ref>http://www.nord24.no/Svalbard____Ikke_kom_hit_20__mars___det_er_kaldt_og_vi_har_problemer_med_isbj_rner-5-32-20754.html</ref> Christin Kristoffersen, borgarstjóri í [[Longyearbýur|Longyearbýnum]], upplýsti fyri Ritzau, at tey væntaðu umleið 1500 ferðafólk til SvalbardSvalbarðs í sambandi við sólarmyrkingina. Frammanundan búðu 2500 fólk á oynni og so var ikki pláss fyri fleiri, um trygdin framvegis skal haldast í hásæti. "Trygdin kemur fyrst, sjálvt tá tað er [[sólarmyrking]]. Tað er sólarmyrking, ja, men her er kalt, hotellini eru full og her eru [[hvítabjarnir]]. So halt teg burtur". Soleiðis ljóðaðu boðini frá myndugleikunum á SvalbardSvalbarði til tey [[Ferðavinna|ferðafólk]], sum høvdu fingið hug at koma til SvalbardSvalbarðs fyri at uppliva sólarmyrkingina. Tí hotellini eru øll fylt, og tað er bítandi kalt í [[mars]] mánaði, og [[hvítabjarnir]]nar sníkja seg runt. Í 2011 drap ein hvítabjørn ein bretskan tannáring á SvalbardSvalbarði, og tað er seinastu ferð, at fólk eru dripin av hesum stóru djórunum har. Men í miðal verða tríggjar hvítabjarnir skotnar um árið av fólkum, sum skjóta í sjálvverju.<ref>http://www.avisa-hordaland.no/nyhende/npk/svalbard-----ikkje-kom-hit-for-aa-sjaa-solformoerkinga</ref><ref>http://nyhederne.tv2.dk/samfund/2015-03-13-afviser-sol-turister-hold-jer-vaek-her-er-udsolgt-bidende-koldt-og-isbjoerne</ref>
== Skalvalop í 2015 ==
Hin 19. desember 2015 hendi eitt skalvalop á SvalbardSvalbarði, ið kravdi í minsta lagi eitt mannalív, ein maður í 40-unum doyði. Skalvurin tók fleiri hús við sær og flutti tey. Fólk á oynni savnaðust við spaka í hond fyri at leita eftir saknaðum fólkum. Húsini har ið skalvalopið fór fram vóru evakueraði. Í minsta lagi 9 fólk vórðu innløgd á sjúkrahús.<ref>[http://www.nrk.no/nyheter/1.12712496 nrk.no - En omkommet etter stort skred på Svalbard]</ref>
== Keldur ==
|
