Munurin millum rættingarnar hjá "Tailand"

| uppruna_navn = Ratcha Anachak Thai<br />Kongsríki TeilandTailand

| navn = Kongsríki TeilandTailand

| alment_mál = [[TeilendsktTailendskt mál|TeilendsktTailendskt]]

| vídd = 513, 120

| vatn = 0.,4 %

| íbúgvar_km2 = 132.,1

'''Kongsríkið TeilandTailand''' ([[TeilendsktTailendskt mál|teilendskttailendskt]]: ''ราชอาณาจักรไทย, Ratcha Anachak Thai'') varð stovnsett í [[13. øld]], og hevur verið sjálvstøðugt ríki síðan. Tað varð einasta land á meginlandinum í [[Landsynningsásia]], ið ikki gjørdist [[hjáland]] og kom undir [[Stóra Bretland|bretskt]] ella [[Frakland|franskt]] yvirræði. TeilandTailand hevur ongantíð verið [[hjáland]]. [[Høvuðsstaður]]in í TeilandiTailandi er [[Bangkok]] og [[Miðallívsævi|miðallívsævin]]n í landinum er 69 ár ([[2008]]) <ref>http://www.unicef.org/infobycountry/Thailand_statistics.html</ref>.

Herurin í Tailandi tók ræði á landinum í mei[[mai]] í 2014, eftir at ófriður hevði valdað í landinum í fleiri mánaðir.

Í [[12. øld|12.]] og [[13. øld]] var tann partur av [[Landsynningsasia]], sum nú er TeilandTailand, í smáum ríkjum, sum bardust um at fáa ræðið yvir teimum fruktagóðu slættunum mitt í landinum. Um miðja [[14. øld]] varð kongsríkið [[Ayutha]] grundað fyri sunnan. Tað gjørdist so stórt í vídd, at tað kom inn á ein part av tí eftirstundaða láglendinum fyri sunnan og fekk navnið ''Siam''. Í [[1448]] tók Trailokanat kongur við siamesisku trúnuni. Hann stýrdi væl, og rættarábøtur hansara vóru í gildi til um miðja [[19. øld]]. Trailokanat liðaði fyrisitingina sundir í eina hernaðarliga og eina borgarliga høvuðsdeild við egnum undirdeildum fyri stýri, [[Búskapur|búskapi]], lógum og rætti. Hann skifti siamesiska samfelagið sundur í stættir, hvør stætt fekk sínar jarðir til hvønn einstakan lim. Enntá tey fátækastu fingu ein jarðarteig, so eingin skuldi svølta. Meginpartin av tíðini, Trailokanat ráddi, kríggjaðist ríki hansara við ríki fyri norðan. Tá ið ríkið gjørdist størri, læt hann høvuðsstaðin flyta norður eftir til [[Phitsanulok]]. Trailokanat doyði í [[1488]]. Tá hevði hann útnevnt son sín til undirkong, embætið var til til miðja [[19. øld]], tá varð tað avtikið. [[Buddisma]]n varð vorðin høvuðstrúarlæra í TeilandiTailandi í [[15. øld]], og nógvar myndir av [[Budda]] vórðu gjørdar.

[[Bhumibol Adulyadej kongur]] hevur verið kongur síðan 1946 og er ímillum teir ríkisovastar í heiminum, sum hevur sitið longst. Hann hevur stóran týdning sum maðurin, ið savnar landið, og hevur ofta lagt upp í politiskar ósemjur til tess at fáa skil á aftur í landinum <ref>http://www.travelmagthailand.no/om_thailand.php?id=20</ref>. TeilendskiTailendski herurin hevur framt fleir statskvett, síðani landið fekk kongsdømi í 1932. Herurin koyrdi Thaksin Shinawatra, bróðir núverandi forsætisráðharran, Yingluck Shinawatra, frá í 2006.

Verður hugt eftir lutfallinum millum kvinnur og menn í leiðslu, so liggur TeilandTailand heilt í toppinum samanborið við øll heimsins lond. Har eru 45 % av leiðarunum kvinnur <ref>http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5j6-VsPp6YEJtT9rU8VIlSE_8kpWA?docId=CNG.75d5258f5bb1820efad4d0fc96ffb530.b1</ref>. Verður samanlíknað við til dømis [[Danmark]], eru einans 12 % av leiðarunum kvinnur. Danmark liggur í botninum saman við til dømis [[India]] og [[Sameindu Arábisku Emiratir|Arábisku Emiratunum]]. Sunnudagin, 3. juli í 2011, fekk TeilandTailand sín fyrsta kvinnuliga forsætisráðharra. Tað er 44 ára gamla [[Yingluck Shinawatra]], sum hevur eina fortíð sum stjóri í privata vinnulívinum, sum fer at royna seg. Hon er systir fyrrverandi forsætisráðharran, ''Thaksin'', sum er í útlegd í [[Dubai]].

Norðari, vestari og sunnari partur í landinum er mest fjallalendi og ikki nærbýlt. Um triðingurin av fólkinum býr á fruktagóðu og fjølbygdu eingjunum miðskeiðis í landinum. Fyrr var nógvur skógur í TeilandiTailandi, men vandi var fyri, at hann varð týndur, tí varð bannað at høgga skóg.

[[Høvuðsstaður]]in, [[Bangkok]], er bygdur á [[Menamoyrunum]]; enn eru fáir høvuðsvegir, og almenna flutningskervið er vánaligt. Tí er javnan ruðuleiki í ferðsluni, og tað kann verðavera ringt at fáa skil á aftur. Eftir ein monsunstorm í [[1992]] liðu 11 tímar, til ferðslan gekk aftur sum vanligt. Eftir almennum hagtølum búgva 9,1 mió fólk í Bangkok, men tað rætta er, at helst búgva úti við 13 mió fólk.

TeilandTailand er eitt hitt ríkasta landið í [[Landsynningsásia]]. Týdningarmiklasti vinnuvegur er landbúnaður. Einki annað land í heiminum dyrkar so nógv ananas sum TeilandTailand. Nógv gummi og rís verður eisini útflutt. Seinastu árini hevur annar ídnaður tikið seg fram um landbúnaðin og er vorðin landsins størsta inntøka. Serliga mong fólk í býunum arbeiða í námsvinnu og ídnaði. [[USA|Amerikanskar]] og [[Japan|japanskar]] fyritøkur hava stovnað verksmiðjur í TeilandiTailandi, ið gera framkomnar elektróniskar lutir til [[Telda|teldur]] og aðra hátøkni. Flestu verkafólk á hesum nýggju verksmiðjunum eru konufólk. Konufólk verða tikin fram um mannfólk at arbeiða í elektrónikkídnaðinum, tí at tey fáa lægri løn og eru lætthentari og fimari í fingrunum at fáast við hetta ørfína arbeiðið. Bara 1.,5 % av fólkinum er arbeiðsleys ([[2010]])<ref>http://www.indexmundi.com/thailand/unemployment_rate.html</ref>.

Nú á døgum er mikil menning og stórur [[Búskapur|búskaparvøkstur]] í TeilandiTailandi - ein hin týdningarmesta inntøkukeldan er ferðavinnan. Mongu listskrýddu buddatemplini í TeilandiTailandi hava altíð drigið ferðafólk úr øllum heiminum at koma hagar at síggja hesa vøkru byggilist. Nú koma eisini mangir útlendingar til TeilandsTailands at dusa sær á óspiltu sandstrondunum, at ganga í fjøllunum fyri norðan ella at spæla á nýggju golfvøllunum, ið mest eru bygdir at fáa ríkar [[japan]]skar ella [[USA|amerikanskar]] keypmenn hagar.

Fleiri enn 9 mió. ferðafólk fara til TeilandsTailands á hvørjum ári.

| {{flagicon|USA}} [[USA]] 10.,94 %

| {{flagicon|Japan}} [[Japan]] 18.,70 %

| {{flagicon|Kina}} [[Kina]] 10.,58 %

| {{flagicon|Kina}} [[Kina]] 12.,73 %

| {{flagicon|Japan}} [[Japan]] 10.,32 %

| {{flagicon|Maleisia}} [[Maleisia]] 6.,41 %

| {{flagicon|Hong Kong}} [[Hong Kong]] 6.,22 %

| {{flagicon|Sameindu Emirríkini}} [[Sameindu Emirríkini]] 4.,98 %

| {{flagicon|Avstralia}} [[Avstralia]] 5.,62 %

| {{flagicon|Singapor}} [[Singapor]] 4.,27 %

| {{flagicon|Maleisia}} [[Maleisia]] 5.,03 %

| {{flagicon|Suðurkorea}} [[Suðurkorea]] 4.,05 %

[[Átrúnaður|Høvuðsátrúnaður]] í TeilandiTailandi er [[Theravadalærantheravadalæran]], ið er grein av [[Buddisma|buddismuni]] <ref>http://www.snl.no/Thailand/religion</ref>. Henda læra kom til [[Landsynningsásia]] í [[12. øld]], tá ið munkar úr [[Sri Lanka]] komu hagar, og eftir stuttari tíð gjørdist hon høvuðsátrúnaður í TeilandiTailandi. Theravadalæran (á [[Føroyskt mál|føroyskum]]: „læra teirra elstu" <ref>http://www.snl.no/theravada</ref>) eggjar trúfeløgum sínum at halda karmalógirnar og at gera alt, ið stendur í teirra valdi at minka um líðingarnar í heiminum.

Mynd:Abhisit_Vejjajiva_with_Obamas.jpg|[[Barack Obama]] í TeilandiTailandi.

Mynd:Thailand_map_CIA.png|Kort avyvir TeilandiTailand.