Munurin millum rættingarnar hjá "Sjónleikur"
Content deleted Content added
No edit summary |
fmt |
||
Linja 10:
Høvuðsrákini í sjónleikarsøguni eru:
*500-400 f.kr.: Griksku harmaleikirnir. (Ayskylos, Sofokles, Euripides.)
*400-300 f.kr.: Griksku kommediurnar (Aristofanes, Menander).
*240-100 f.kr.: Rómversk kommedia (Plautus, Terentius.)
*100- f.kr.-0: Rómverskir harmaleikir (Seneca).
*0-500: Rómversk pantomima og dansileikur.
*500-1000: Kirkjan setir forboð fyri leiklistini. Leikhús og alment fyriskipaðir leikir eru ikki til. Leiklistin livir sum undirhald millum ferðandi gyklarar, ið spæla á marknaðum og aðrastaðni.
*1100-1500: Kirkuligir stórleikir. Uttandura framførslur í sambandi við kirkjuligar hátíðir kring um Evropa.
*1500-1550: Forboð verður sett fyri sjónleikum við átrúnaðarligum innihaldi kring um í Evropa. Rembingarnar í sambandi við reformatiónina og rembingarnar innan katólsku kirkjuna gera, at sjónleikir um kristin evni øsa fólk upp - meina tey, ið hava kirkjuliga og verðsliga valdið.
*1550-1650: Verðsligur sjónleikur vinnur fram.
*1580-1642: Elisabethanska leiklistin í Onglandi. Eitt listarligt blómingarskeið fyri leiklistina í Onglandi og kendasti høvundin frá hesi tíðini er hels William Shakespeare (1564-1616).
*1600-1750: Klassiska leiklistin (Frankaríki, Corneille, Moliére, Racine)
*1750-1850: Romantiska leiklistin.
*1870-1900:Naturalistiska leiklistin (Ibsen, Strindberg)
Sí eisini omanfyri.
==Í Føroyum==
Í Føroyum hevur sjónleikur verið spældur, síðani eina ferð í 1780'unum, tá vit fyrstu frætta um sjónleikarframførslu í Havn. Tá spældu studentar Holberg á donskum. Í 1880'unum vóru fyrstu leikirnir skrivaðir og spældir á føroyskum. [[Havnar Sjónleikarfelag]] varð stovnað í 1918 og [[sjónleikarhúsið]] var innvígt í 1926.
Frá umleið 1960 fór Havnar Sjónleikarfelag undir miðvíst at menna virksemi sítt listarliga, tá Føroya fyrsti útbúni yrkissjónleikari, [[Eyðun Johannesen]], fór at arbeiða har sum leikstjóri og sum fyriskipari av skeiðum fyri sjónleikarar. Hetta virksemið helt fram til seinast í 70'unum.
Yrkissjónleikur kom ikki í gongd í Føroyum fyrr enn í 1977, tá sjónleikarbólkurin Gríma varð stovnaður. Bólkurin hevði ikki egin høli, men leigaði seg inn frá verkætlan til verkætlan. Í 1998 fekk Gríma fyri fyrstu ferð sítt egna sjónleikarhús, tá salurin í Gamla Meiarínum varð tikin í nýtslu. Hóast trong fíggjarlig kor helt Gríma fram við virksemi sínum líka fram til 1. januar 2005, tá Tjóðpallur Føroya byrjaði virksemi sítt. ▼
▲Yrkissjónleikur kom ikki í gongd í Føroyum fyrr enn í 1977, tá sjónleikarbólkurin [[Gríma]] varð stovnaður. Bólkurin hevði ikki egin høli, men leigaði seg inn frá verkætlan til verkætlan. Í 1998 fekk Gríma fyri fyrstu ferð sítt egna sjónleikarhús, tá salurin í [[Gamla
Tjóðpallur Føroya er ein almennur stovnur og er einasta yrkissjónleikarhús í Føroyum. Tjóðpallurin heldur til í Gamla Meiarínum.▼
▲Tjóðpallur Føroya er ein almennur stovnur og er einasta yrkissjónleikarhús í Føroyum. Tjóðpallurin heldur til í Gamla Meiarínum.
== Sí eisini ==
| |||