Munurin millum rættingarnar hjá "Sveis"
Content deleted Content added
No edit summary |
Týskt, italskt o.s.fr. skal skrivast við lítlum, uttan tá setningur byrjar við orðinum. Annars stendur tað heilar fýra ferðir í greinini, hvørji mál verða tosað! |
||
Linja 7:
tjóðsangur = [[Sveisiskur Sálmur]]|
mynd_positión = Europe-Switzerland.svg|
alment_mál = [[Týskt mál|Týskt]], [[Franskt mál|
høvuðsstaður = [[Bern]]|
forseti_heitið = Sambandsveldisforseti|
Linja 14:
løgmaður = Doris Leuthard<br />Eveline Widmer-Schlumpf<br />Ueli Maurer<br />Didier Burkhalter<br />Simonetta Sommaruga<br />Johann Schneider-Ammann<br />Alain Berset|
fullveldi = [[1648]]|
vídd = 41
vatn = 4,2|
íbúgvar = 8
íbúgvar_ár = 2013|
íbúgvar_km2 = 196|
Linja 27:
}}
'''Sveis''' ([[
Sveis gjørdist uttanveltaland í [[1815]] og hevur ikki verið uppi í nøkrum kríggi í [[Evropa]] síðan. Nú er landið býtt í 26 landspartar (kantonir), og hesir hava so skipað seg sum eitt [[tjóð]]veldi við einum samveldisforseta sum oddamanni. Mong fólk búgva í rættiliga avbyrgdum dølum, og fólkið talar ikki sama [[mál]]. Í Sveis eru fýra almenn mál: franskt, sveisaratýskt, retoromanskt og italskt. 63 % av fólkinum talar sveisaratýskt. Í Zürich og Bern tala tey týskt, men í t.d. [[Genève]] og [[Lausanne]] tala tey franskt.
Linja 43:
=== Innflytarapolitikkur ===
[[Mynd:No-mosque.svg|thumb|left|180px|Sveis forbjóðar við lóg [[Moskur|moskubygging]] <ref>http://www.foxnews.com/story/2009/11/30/switzerland-defends-ban-on-mosque-minarets/?test=latestnews</ref>.]]
Sveisiska fólkið hevur í 2014 atkvøtt fyri at steðga streyminum av tilflytarum til landið <ref>http://www.independent.co.uk/news/world/europe/switzerland-votes-to-limit-numbers-of-eu-migrants-9117579.html</ref><ref>http://www.nytimes.com/2014/02/10/world/europe/swiss-voters-narrowly-approve-curbs-on-immigration.html?_r=0</ref>. Sunnudagin 16. februar 2014 segði sveisiska fólkið á fólkaatkvøðu "ja" til munandi herðing av lógini um tilflytarar úr [[ES]]-londum. Sjálvt um Sveis ikki er limur í ES, hevur landið seinastu 12 árini havt eina avtalu við ES um fría ferðing um landamørk. Men nú sveisiska fólkið hevur kravt munandi herðingar av lógini, er spurningurin, um avtalan við ES má víkja fyri sveisiska fólkaviljanum. Úr Brússel eru boð longu komin um, at ES fer at endurskoða síni viðurskifti við Sveis. Tað var sera lítil munur á talinum av ja- og nei-atkvøðum – bert 19
Í mars 2014 hevur orðaskifti verið í ES-tinginum um sveisisku avgerðina, og har gav ES-kommisserurin fyri arbeiðsmarknaðin, [[László Andor]], sveisarum greið boð: "Sveis kann ikki siga nei til, at fólk hava frælsi til at ferðast frítt um landamørk, og samstundis samstarva við ES, sum um einki var hent" <ref>http://www.theguardian.com/world/2014/feb/09/swiss-referendum-immigration-quotas</ref>. László Andor segði, at so leingi Sveis ikki hevur meldað aftur um, hvussu landsins politiska leiðsla ætlar at fyrihalda seg til úrslitið av atkvøðugreiðsluni, kann ES ikki halda fram við tveimum felags verkætlanum um gransking og [[útbúgving]], sum eru í gongd í løtuni. ”Sveisisku myndugleikarnir hava ikki stórt rásarúm her. Tí tað at ferðast frítt er ein grundarsteinur í samstarvinum og kann ikki takast burtur frá hinum frælsunum í avtaluni,” segði Andor <ref>http://www.bloomberg.com/news/2014-02-09/swiss-brace-for-sour-eu-relations-after-immigration-vote.html</ref>. Aðrir ES-politikarar vóru ikki so avgjørdir og vístu á, at Sveis ikki er limur í ES og hevur rætt til sjálvt at avgera lógirnar í egnum landi. ”Øll sløg av sanksjónum, sum avmarka teirra part í gransking og útbúgving, kunnu skaða okkum øll. Tað hevði verið tápuligt at sligið alt ov hart aftur,” segði Vicky Ford úr høgrasinnaða bólkinum ECR (stytting fyri ''European Conservatives and Reformists''). Hon helt, at ES eigur at síggja báðar síðurnar av málinum, og at sveisiska fólkið hevur rætt til at gera av, hvussu landsins landamørk skulu stýrast.
Í Sveis
== Fólkið ==
| |||