Munurin millum rættingarnar hjá "Daniel Jacob Danielsen"

Content deleted Content added
s Legði afturat Bólkur:Andlát í 1916 við hjálp frá Hotcat
Mimir22 (kjak | íkøst)
sNo edit summary
Linja 1:
'''Daniel Jacob Danielsen''' (í Føroyum vanliga nevndur '''Dollin''' ella '''Dánjal''', í enskum tekstum oftast nevndur '''Danielson''', føddur [[15. juni]] [[1871]] í [[Keypmannahavn]], uppvaksin í Tórshavn,<ref name="Brethrenhistory">{{cite web|url=http://www.brethrenhistory.org/qwicsitePro/php/docsview.php?docid=1926|title=Daniel J. Danielsen (1871–1916): The Faeroese who Changed History in the Congo|last=Jacobsen|first=Óli|publisher=Brethrenhistory.org|accessdate=27 December 2015}}</ref> deyður [[16. oktober]] [[1916]] í [[Tórshavn]]) var ein [[Føroyar|føroyskur]] trúboðari, prædikumaður og humaniterur undangongumaður.<ref name="Irish Times">{{cite web|url=http://www.irishtimes.com/culture/heritage/daniel-j-danielsen-a-pioneering-humanitarian-who-helped-roger-casement-expose-the-horror-of-belgian-rule-in-the-congo-1.2036137|title=Daniel J Danielsen – a pioneering humanitarian who helped Roger Casement expose the horror of Belgian rule in the Congo|last=Maye|first=Brian|date=14 December 2014|publisher=The Irish Times|accessdate=27 December 2015}}</ref> Hann var tann fyrsti føroyingurin, ið starvaðist uttanlanda sum trúðboðaritrúboðari og var við til at broyta søguna í [[Fólkaræðiliga Lýðveldið Kongo|Fólkaræðiliga Lýðveldinum Kongo]]. Hann arbeiddi tætt saman við íranum, [[Roger Casement]] í arbeiðinum við at skjalfesta valdsgerðir, ið vórðu framdar av fyrisitingarfólkum og hermonnum hjá tí belgiska konginum móti teimum innføddu kongolesarunum, og var við til at stovna [[Congo Reform Association]] í Stóra Bretlandi í 1904.<ref>[http://www.stamps.fo/Default.aspx?ID=1131&ProductID=PROD521 The Casement Report 1904 and Daniel J. Danielsen]; stamps.fo</ref><ref>[[Óli Jacobsen]]. «Daniel J. Danielsen (1871–1916): The Faeroese who Changed History in the Congo» I: ''[http://www.brethrenhistory.org/qwicsitePro/php/docsview.php?docid=1676 Brethren Historical Review]; Vol 8, 2012</ref><ref>Óli Jacobsen. ''Atrocity Photographs and the Congo Reform Movement''. Tórshavn, 2014.</ref>
 
== Lívsleið ==
=== Føðing og uppvøkstur ===
Dánjal Jacob Danielsen varð føddur í [[Keypmannahavn]] í 1871 av einari ungari ógiftari føroyskari kvinnu, Sigrid Danielsen, ið flutti til Keypmannahavnar sum ung genta. Hon var fastir [[Victor Danielsen]]. Tann lítli drongurin varð navngivin Ludvig Daniel Jacob Danielsen, tað fyrsta fornavnið, Ludvig, verður sagt at vera eftir faðir hansara. Dollin kendi aldri pápa sín og brúkti heldur ikki Ludvig-navnið. Í Føroyum varð hann nevndur ''Dollin''. Stutta tíð eftir føðingina fluttifluttu mamma og sonur aftur til Føroya, til Havnar, har honmamman giftist í 1874 bleiv gift.
 
=== TrúðboðaravirksemiTrúboðaravirksemi og mannarættindaverji ===
Dollin fór til sjós sum 18- ára gamal og búsettist í Skotlandi, har hann lærdi til maskinmeistara og skipsførara. Hann kom frá einari trúgvandi familju í Føroyum, men var ikki trúgvandi sjálvur sum ungur. Men 27- ára gamal varð hann umvendur av Brøðrasamkomuni undirá einum vekingarmøti í [[Glasgow]]. Hann fór til Kongo sum trúðboðaritrúboðari fyri ''Congo Balolo Mission'', við støð í Bonginda. Hann var trúboðari í privata hjálandinum hjá tí belgiska konginum [[Leopold 2. av Belgia|Leopold 2.]], [[Frístaturin Kongo|Frístatinum Kongo]] 1901–03.
Hann hevði høvuðsábyrgdina fyri rakstrinum av hjóldamparanum hjá missiónini, ið nevndist ''Pioneer'' og sigldi til og frá missiónini eftir Kongoánni. Í 1903 var hann skipsførari og hjálparmaður og myndamaður hjá Casement, meðan hesin gjørdi kanningarferðir fyri bretsku stjórnina fram við Kongoánni. Eftir heimkomuna til [[Ongland]] í 1904 helt Dollin eina røð av ljósmyndafyrilestrum um viðurskiftini í Kongo, har hann vísti ljósmyndir av ræðuleikunum, ið fóru fram har móti teimum lokalu fólkunum. Í enskum tekstum verður Dollin nevndur Danielson, ikki Danielsen.<ref name="olijacobsen"/>
 
Í 1904 flutti Dollin saman við konu síni Linu, aftur til Føroya. Her virkaði hann sum prædikumaður fyri [[Brøðrasamkoman|Brøðrasamkomuna í Føroyum]]. Hann andaðist í 1916 og varð grivin í Gamla Kirkjugarði á Svínaryggi í Havn. Á gravsteini hansara stendur: Virkaði í Congo 1901–1903 / Ein óræddur hermaður Harrans.<ref name="olijacobsen">[https://olijacobsen.files.wordpress.com/2015/03/dollinendaligt.pdf Heimasíðan hjá Óla Jacobsens - Daniel J. Danielsen (1871–1916): The Faeroese who Changed History in the Congo]</ref>
 
Í 2014 varð hann eitt av motivunum á einum av føroysku frímerkjunum, og fyrrverandi formaðurinformaður í Føroya FiskimannafelagFiskimannafelagi og politikarinpolitikari [[Óli Jacobsen]] hevur skrivaðgivið einaút bóktvær bøkur um lívið hjá Dollanum og um hansara lut í [[Fólkaræðiliga Lýðveldið Kongo|Kongo]].
 
== Keldur ==