Munurin millum rættingarnar hjá "Norðaru Marianaoyggjar"

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Linja 27:
}}
 
'''Samveldið Norðaru Marianaoyggjar''' ([[enskt]]: ''Commonwealth of the Northern Mariana Islands'', chamorro: ''Sankattan Siha Na Islas Mariånas'') er ein oyggjabólkur í [[Kyrrahav]]inum. Norðaru Marianaoyggjar er annar av teimum tveimum oyggjabólkunum, sum mynda [[Marianoyggjar]] í [[Mikronesia]]. Norðaru Marianaoyggjar eru ein oyggjabólkur við fimtan oyggjum av vulkanskum- og korall uppruna. Oyggjarnar eru tilsamans støddar sum [[Streymoy]] og [[Sandoy]], ella eitt sindur meiri enn triðingin [[Føroyar]]. Capitol Hill er [[Høvuðsstaður|høvuðsstaðurin]] í oyggjunum og liggur á oynni [[Saipan]], sum er tann størsta oyggin. Í Samveldið Norðaru Marianaoyggjar búgva umleið 51.483 fólk í 2014.<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html</ref> Almennu málini eru trý í tali: enskt, chamorro og karolinskt. Oyggjabólkurin hevur fleiri befólkaðar og óbefólkaðar oyggjar; tær størstu av Norðaru Marianaoyggjunum eru [[Saipan]] (120 km<sup>2</sup>), [[Tinian]] (102 km<sup>2</sup>, inkl. [[Aguijan]]), [[Rota]] (85 km<sup>2</sup>), Pagan (48 km<sup>2</sup>), Anatahan (32 km<sup>2</sup>), og Agrihan (30 km<sup>2</sup>). Av teimum er oyggin Saipan størsti parturin og har tað búgva flest fólk. 90 prosent av fólkatalinum í 2014 búgva á Saipan.
 
TaðTriðingurin erav lýttútflutninginum tropiskter [[veðurLandbúnaður|landbúnaðarvørur]]lag alt árið. Tað regnar av og á og skiftir ofta millum regn og brennandi sól. Heitt er veðurlagið, og ofta regnar, so væl fæst burtur úr jørðini. Tað mesta, ið dyrkað verður, er sukurrør og ananas. Triðingurin av útflutninginum er [[Landbúnaður|landbúnaðarvørur]]. Á oyggjunum eru fleiri høg eldfjøll, men nú er bara eitt, sum ger um seg. Økið dregur ferðafólk úr øllum heiminum at sær. Hetta gevur nógvum fólki arbeiði. [[Ferðavinna|Ferðafólkavinnan]] er størsta inntøkan á nógvum oyggjum har. Stóra ferðavinnan gevur væl av sær, men skaðar eisini náttúruna. 8,0 prosent av fólkinum er arbeiðsleys og [[miðallívsævi]]n í landinum er 76.7. Undir 3 prosent av fólkinum eru ikki lesifør. [[BTÚ]] fyri hvønn íbúgva í landinum er 13.600 $ (81 400 [[Føroyska krónan|DDK]]).<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/cq.html</ref> Meginparturin av fólkinum er [[katolikkar]].
 
Sum tann fyrsti býurin í søguni varð [[Hiroshima]] í [[Japan]] raktur av fyrstu kjarnorkubumbuni nakrantíð, tá [[USA]] hin 6. august 1945, undir [[Seinni heimsbardagi|Seinna heimsbardaga]], slepti einari kjarnorkubumbu yvir býin. Tað var bumbuflogfarið Enola Gay úr Norðurmarianoyggjum, ið kastaði kjarnorkubumbuna.
 
== Landafrøði ==
 
Norðaru Marianaoyggjar liggja í oyggjabólkinum, sum verður nevndur [[Marianoyggjar]], í [[Mikronesia]]. Oyggjabólkurin hevur fleiri befólkaðar og óbefólkaðar oyggjar; tær størstu av Norðaru Marianaoyggjunum eru [[Saipan]] (120 km<sup>2</sup>), [[Tinian]] (102 km<sup>2</sup>, inkl. [[Aguijan]]), [[Rota]] (85 km<sup>2</sup>), Pagan (48 km<sup>2</sup>), Anatahan (32 km<sup>2</sup>), og Agrihan (30 km<sup>2</sup>). Av teimum er oyggin Saipan størsti parturin og har tað búgva flest fólk. 90 prosent av fólkatalinum í 2014 búgva á Saipan. Tað er lýtt tropiskt [[veður]]lag alt árið. Tað regnar av og á og skiftir ofta millum regn og brennandi sól. Heitt er veðurlagið, og ofta regnar, so væl fæst burtur úr jørðini. Á oyggjunum eru fleiri høg eldfjøll, men nú er bara eitt, sum ger um seg.
 
== Politikkur ==