Munurin millum rættingarnar hjá "Pluto"

'''Pluto''' er fjar dvørgagongustjørna uttanfyri gongustjørnuna [[Neptun]]. Klótan Pluto er flokkað í bólkin gongustjørnudvørgar, og melur klótan kring [[sólin]]a í eini ringrás uttanfyri henni hjá [[Neptun]]. Henda umflokkinumflokking av Pluto fór fram eftir [[24. august]] [[2006]], tá ið 2500 vísindafólk, sum vóru komin saman á ráðstevmiu í [[Sveis]] samdust um at Pluto ikki longur skuldi verða roknað millum [[gongustjørnur]]. Um Pluto gongur ein máni, [[Charon]] nevndur, Charon varð funnin í 1978. Hann er um 1120 1 120 km. í tvørmál, og hann er bara 20. 000  km. frá Pluto. Pluto og Charon eru helst ísknøttir av frystum vatni, metani og ammoniakki. Pluto eitur eftir [[Grikkaland|grikska]] gudinum ''Pluton'', sum var gudur fyri ríkidømi umframt myrkri og deyða. Charon var ferjumaðurin, sum flutti tey deyðu um ánna Styx til deyðans ríki. Nøvnini tykjast hóska væl til hesar køldu og fjaru knøttir ytst í [[sólskipanin]]i.

Tvørmálið er eftir nýggjastu metingunum bara einar 2.&#8239;300 &nbsp;km., og evnisnøgdin um 1,9 g&nbsp;kg/dm<sup>3</cmssup>. Í juni 1988 varð staðfest, at um Pluto er tunt lofthav av metani. Hetta kann tykjast ikki sørt løgið, tá atdráttarmegin har er so lítil. Pluto er sum heild ikki sørt gátufør, og gitingarnar um hana hava verið mangar. Kanska er hon ikki verulig gongustjørna, men heldur ein máni hjá Neptun ella ein smástjørna, sum er farin av kós? Ella kanska er hon bara hin fyrsti av mongum halastjørnulíkum ískroppum uttast í sólskipanini? Tað, at máni melur um Pluto, og at har er lofthav, man tó benda á, at hon er fullgild dvørgagongustjørna.

Skal klóta í [[ringrás]] um sólina kunna kallast ein gongustjørna krevst, at talan er um [[himmallikam]] í beinleiðis umfari um sólina &nbsp;(1), sum er nóg stórt, at [[atdráttarmegi]]n hevur gjørt tað runt&nbsp;(2), tó uttan at hava ruddað burt onnur likam í grannalagnum&nbsp;(3), og tá ið Pluto hoyrir til [[Kuiper-beltið]], sum verður hildið at hava líka nógvar klótur, klettar og ís sum [[Asteroidu-beltið]], kann valla sigast, at gongustjørudvøgurin uppfyllir seinastu treytina.

[[Tvørmát]]ið á Pluto er bara fimtingur av tvørmáti [[Jørðin|Jarðar]]. Pluto er kaldasta klótan í sólarskipaini við einum miðalhita upp á -260&nbsp;°C (-436&nbsp;°F).