Munurin millum rættingarnar hjá "Grikkaland"

Content deleted Content added
Benadikt (kjak | íkøst)
No edit summary
Linja 16:
vídd = 131 940|
vatn = 0,86%|
íbúgvar = 10, 772, 967|
íbúgvar_ár = 2013|
íbúgvar_km2 = 81,7|
Linja 58:
Sunnan fyri fjallið [[Olympos]], har teir gomlu griksku "gudarnir" búðu, er slættlendi, sum eitur [[Thessalia]]; har eru stórir bókaskógir, og har velta tey nógv korn. Men annars er tað mest frukt, grønmeti, vín og tubbak, sum tey dyrka. Á oyggjunum dyrka tey bæði olivintrø og víntrø, og tað er haðani vit fáa tær søtu korennurnar. Tey mongu og høgu fjøllini gera tað strævið at ferðast yvir land. Tí hava grikkar ferðast meira eftir sjónum enn yvir land. Fram við teirri griksku strondini eru nógvar góðar havnir inni á djúpum firðum.
 
Í Grikkalandi, og serliga á oyggjunum, kann jørðin knappliga fara at skelva, so at fjøllini brotna og oyggjarnar klovna, og stórir býir javnast við jørðina. Í [[1953]] hendi ein sovorðin vanlukka á eini av oyggjunum, [[Kefalonia]], í [[Jónarhavið|Jonarhavinum]]. Tá fóru eini 25. 000 hús, og um 500 fólk doyðu. Tað vóru fýra jarðskjálvtar í august 1953 á Kefalonia og oyggunum har umleiðir, t.d. [[Zakynthos]], [[Ithaka]] og [[Lefkada]]. Umleið 100. 000 fólk fluttu burtur av oynni eftir hørðu jarðskjálvtarnar og bert 25.000 fólk búðu eftir á oynni og stríddust við at endurbyggja oynna. Tað var serliga suðursíðan á Kefalonia sum var hart rakt av jarðskjálvtanum, oyggin reisti seg umleið 60 metrar úr havinum.<ref>[http://www.greeka.com/ionian/kefalonia/kefalonia-history/kefalonia-earthquake.htm Greeka.com, Kefalonia: The catastrophic earthquake of 1953 on Kefalonia Greece, Ionian]</ref> Árið eftir mistu 20. 000 fólk hús og heim.
 
Oyggin [[Santorini]], sum eisini verður nevnd Thyra, er av vulkanskum uppruna. Har er svartur sandur og sera brøtt berg.
Linja 71:
{| class="wikitable sortable" style="text-align:left;"
|- style="font-size:100%; text-align:center;"
!No.!! Landslutur!! Høvuðsstaður !! Vídd (km²)!! Vídd í míl² !!Fólkatal<ref name="2011census">{{cite web |publisher=National Statistical Service of Greece: Ανακοίνωση προσωρινών αποτελεσμάτων Απογραφής Πληθυσμού 2011, 22 Ιουλίου 2011 |url=http://www.tovima.gr/files/1/2011/07/22/apografh22.pdf |title='Πίνακας 1: Προσωρινά αποτελέσματα του Μόνιμου Πληθυσμού της Ελλάδος' }}</ref> !! GDP ([[1000000000mill. (number)|bn]])<ref name="Eurostat Regional GDP">{{cite web |url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/graph.do?tab=graph&plugin=1&pcode=tgs00003&language=en&toolbox=sort |title=Regional gross domestic product (million EUR), by NUTS 2 regions |year=2008 |publisher=[[Eurostat]] |accessdate=25 October 2011}}</ref>
|-
|align="center"| 1 || [[Attika (landslutur)|Attika]] || [[Athen]] || style="text-align:right"|3. 808||style="text-align:right"|1,470|| style="text-align:right"|3. 812. 330 || style="text-align:right"|€103.103 334
|-
|align="center"| 2 || Miðgrikkaland || [[Lamia]] ||style="text-align:right"|15. 549|| style="text-align:right"|6.004||style="text-align:right"|546, 870 || style="text-align:right"|€12.12 530
|-
|align="center"| 3 || Miðmakedonia || [[Thessaloniki]] ||style="text-align:right"|18. 811||style="text-align:right"|7.263|| style="text-align:right"|1. 874. 590 || style="text-align:right"|€34.34 458
|-
|align="center"| 4 || [[Kreta]] || [[Heraklion]] || style="text-align:right"|8, 259||style="text-align:right"|3.189|| style="text-align:right"|621. 340 || style="text-align:right"|€12.12 854
|-
|align="center"| 5 || Eystur Makedónia og Thrakia || [[Komotini]] || style="text-align:right"|14, 157||style="text-align:right"|5,466|| style="text-align:right"|606. 170 || style="text-align:right"|€9.9 054
|-
|align="center"| 6 || [[Epirus]] || [[Ioannina]] ||style="text-align:right"|9, 203||style="text-align:right"|3,553|| style="text-align:right"|336. 650 || style="text-align:right"|€5.5 827
|-
|align="center"| 7 || [[Ionisku Oyggjarnar]] || [[Korfu]] ||style="text-align:right"|2, 307|| style="text-align:right"|891||style="text-align:right"|206. 470 || style="text-align:right"|€4.4 464
|-
|align="center"| 8 || Norðaru Egearaoyggjar || [[Mytilene]] || style="text-align:right"|3, 836||style="text-align:right"|1,481|| style="text-align:right"|197. 810 || style="text-align:right"|€3.3 579
|-
|align="center"| 9 || [[Peloponnes]] || [[Tripoli, Grikkaland|Tripoli]] ||style="text-align:right"|15, 490|| style="text-align:right"|5.981||style="text-align:right"|581. 980 || style="text-align:right"|€11.11 230
|-
|align="center"| 10 || Syðru Egearaoyggjar || [[Ermoupoli]] || style="text-align:right"|5, 286||style="text-align:right"|2,041|| style="text-align:right"|308. 610 || style="text-align:right"|€7.7 816
|-
|align="center"| 11 || [[Thessalia]] || [[Larissa]] || style="text-align:right"|14, 037||style="text-align:right"|5,420|| style="text-align:right"|730. 730 || style="text-align:right"|€12.12 905
|-
|align="center"| 12 || Vesturgrikkaland || [[Patras]] || style="text-align:right"|11, 350||style="text-align:right"|4,382|| style="text-align:right"|680. 190 || style="text-align:right"|€12.12 122
|-
|align="center"| 13 || Vesturmakedónia || [[Kozani]] || style="text-align:right"|9, 451||style="text-align:right"|3,649|| style="text-align:right"|282. 120 || style="text-align:right"|€5.5 564
|- style="font-size:100%; text-align:center;"
!No. !! Sjálvstýrandi statur !! Høvuðsstaður !! Vídd (km²)!! Vídd í míl² !!Fólkatal<ref name="2011census" /> !! GDP ([[1000000000mill. (number)|bn]])<ref name="Eurostat Regional GDP" />
|-
|align="center"| (14) || [[Athos Fjallið]] || [[Karyes (Athos)|Karyes]] || style="text-align:right"|390||style="text-align:right"|151|| style="text-align:right"|1. 830 ||
|}
|}
Linja 117:
 
== Politikkur ==
 
Ólógligi fólkastreymurin inn í [[ES]] gjøgnum Grikkaland er vaksin nógv í 2012. Grikkaland er vorðið bakdyrnar inn í [[Evropa]] hjá ólógligum innflytarum. Í hópatali koma fólk úr [[Miðeystur|Miðeystri]] og heilt úr [[Pakistan]] til [[Turkaland]]s, haðani tey koma víðari inn í Grikkaland og harvið ES <ref>http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-18371800</ref>.
 
Line 124 ⟶ 123:
Síðan [[fólkaræði]] var endurstovnað í Grikkalandi, hevur tvey-flokkað skipanin verið dominerað av tí liberala-konservativa [[Nýtt demokrati (Grikkaland)|Nýtt demokrati]] (ND) og tí sosialdemokratiska [[Panhellensistiska rørslan|Panhellenistisku rørsluni]] (PASOK). Aðrir týðandi flokkar eru eitt nú [[Kommunistiski flokkur Grikkalands]] (KKE), [[Radikala vinstra samgongan]] (SYRIZA), [[Fólksliga ortodoksa samlingin]] (LAOS, stytting fyri Laikós Orthódoxos Synagermós) og [[Gyltur Morgun (Grikkaland)|Gyltur Morgun]].
 
Í 2010 vóruvórðu tveir nýggir politiskir flokkar settir á stovn av fólki sum fyrr høvdu hoyrt til ND og SYRIZA, tann mið-liberalaliberali flokkinflokkurin [[Demokratiskt samstarv (Grikkaland)|Demokratiskt samstarv]] (DS) og tann moderatamoderati vinstrasinnaðavinstrasinnaði [[Demokratiski Vinstriflokkur (Grikkaland)|DemokratiskaDemokratiski VinstriflokkinVinstriflokkurin]] (DA).  [[George Papandreou (yngri)|George Papandreou]], formaður í PASOK, vann grikska valið í oktober 2009 við einum meiriluta á 160 limumlimir av 300. Ein nýggj stjórn varð svorin í eið hin 20. juni 2011. SíðanSíðani byrjaninabúskaparkreppan av griksku búskaparkreppunikom í 2009, er undirtøkan hjá teimum báðubáðum stóru flokkunum ND og PASOK fallin munandi. Á grikska tjóðartingsvalinum 25. januar 2015, fekk ND 76 tinglimir valdar, tað var ein afturgongd á 53 tinglimir, PASOK fekk bert 13 tinglimir valdar, tað var 20 færri enn valið í 2014. Ein nýggjur flokkur, ið nevnist To Potami (Áin), stillaði upp til tjóðartingsval í Grikkalandi fyri fyrstu ferð hin 25. januar 2015, flokkurin fekk 17 tinglimir.
 
=== Deyðarevsing ===
 
[[Deyðarevsing]]in bleiv tikin úr griksku lóggávuni í 1993, og hon bleiv seinast brúkt undir hernaðarstýrinum fyrst í [[1970-árini|sjeytiárunum]]. Í Grikkalandi vil tann sera høgrasinnaði flokkurin [[Gyltur Morgun]] hava [[deyðarevsing]] aftur í gildi <ref>http://www.ekathimerini.com/4dcgi/_w_articles_wsite1_1_30/03/2013_490941</ref>.
 
Line 152 ⟶ 150:
 
{| border="1" cellspacing="0"
! style="background:#ccffcc;"|Statsborgararættur|| ! style="background:#ccffcc;"|ProsentBrotpartur
|-----
|[[Týskland]] || align="right"|'''22 %'''
Line 171 ⟶ 169:
{| class="wikitable"
|-
! !! Útflutningur !! Innflutningur
!
! Útflutningur
! Innflutningur
|-
| 1.
| {{flagicon|Týskland}} [[Týskland]] 11.5 %
| {{flagicon|Týskland}} [[Týskland]] 12.6 %
|-
| 1. || {{flagicon|Týskland}} [[Týskland]] 11.,5 % || {{flagicon|Týskland}} [[Týskland]] 12,6 %
| 2.
| {{flagicon|Italia}} [[Italia]] 11.5 %
| {{flagicon|Italia}} [[Italia]] 11.5 %
|-
| 2. || {{flagicon|Italia}} [[Italia]] 11.,5 % || {{flagicon|Italia}} [[Italia]] 11,5 %
| 3.
| {{flagicon|Bulgaria}} [[Bulgaria]] 6.5 %
| {{flagicon|Russland}} [[Russland]] 7.1 %
|-
| 3. || {{flagicon|Bulgaria}} [[Bulgaria]] 6.,5 % || {{flagicon|Russland}} [[Russland]] 7,1 %
| 4.
| {{flagicon|Stóra Bretland}} [[Stóra Bretland]] 6.1 %
| {{flagicon|Frakland}} [[Frakland]] 6.0 %
|-
| 4. || {{flagicon|Stóra Bretland}} [[Stóra Bretland]] 6.,1 % || {{flagicon|Frakland}} [[Frakland]] 6,0 %
| 5.
| {{flagicon|Kýpros}} [[Kýpros]] 5.5 %
| {{flagicon|Niðurlond}} [[Niðurlond]] 5.2 %
|-
| 5. || {{flagicon|Kýpros}} [[Kýpros]] 5.,5 % || {{flagicon|Niðurlond}} [[Niðurlond]] 5,2 %
| 6.
| {{flagicon|Turkaland}} [[Turkaland]] 5.2 %
| {{flagicon|Suðurkorea}} [[Suðurkorea]] 4.2 %
|-
| 6. || {{flagicon|Turkaland}} [[Turkaland]] 5.,2 % || {{flagicon|Suðurkorea}} [[Suðurkorea]] 4,2 %
|}