Munurin millum rættingarnar hjá "Heimshandilsfelagsskapurin"
Content deleted Content added
Stovnaði síðu við "Mynd:World_Trade_Organization_negotiations.svg|thumb|right|300px|Kort yvir limalondinum í WTO. WTO virkar sum ein altjóða pallur, ið skal tryggja størri fríhandil..." |
sNo edit summary |
||
Linja 3:
'''WTO''' er stytting fyri '''World Trade Organization''', sum leysliga verður umsett til '''Heimshandilsfelagsskapurin'''. WTO er ein altjóða felagsskapur, sum hevur til endamáls at frælsisgera heimshandilin. [[Føroyar]] hava verið fevndar av [[Danmark|danska]] limaskapinum í WTO síðan 1995. Tað merkir, at altjóða ásetingar, sum eru gjørdar í WTO, eisini fevna um Føroyar. Stovningarsáttmálin hjá WTO loyvir fullveldisríkjum og sjálvstøðugum tollumveldum at gerast limir. Føroyar eru eitt tílíkt umveldi.
Altjóða felagsskapurin fyri heimshandil hevur vunnið alt størri týdning fyri at skipa handils- og vinnureglur um allan heim. Felagsskapurin er so at siga ein støðug víðkan av tí gamla felagsskapinum fyri toll- og avgjaldsreglur GATT, og er bygdur á eina røð av skjølum og skipanum. Hesi hava á pappírinum til endamáls at taka burtur handilsforðingar og skipa somu reglur fyri fríhandli millum heimsins lond – og ein kæruskipan er somuleiðis skipað, har lond kunnu kæra onnur fyri brot á sáttmálar og reglur. Í 2013 hava limalondini samtykt, at [[Laos]] og [[Tadsjikistan]] skulu hava limaskap, og tey hava so eftir samráðingar bundið seg til at seta eina røð av sáttmálum og reglum í verk innan ávísa tíð. 26 onnur lond eru í samráðingum um limaskap í løtuni. Í løtuni eru 159 lond limir, og nógv eru á veg at gerast limir. Fleiri enn 30 lond eru eygleiðarar og vilja gerast limir <ref>http://snl.no/Verdens_handelsorganisasjon</ref>.
Eitt kjarnuhugtak í WTO er reglugerðin um anti-dumping. Í stuttum merkir dumping, at ein vøruframleiðari selir sína vøru fyri ein lægri søluprís, enn vøran kostar at framleiða. Reglugerðin um antidumping verður nýtt at verja ímóti misjavnari kapping. Metir ein vøruframleiðari úr einum limalandi í WTO, at ein kappingarneyti útflytir sína vøru fyri dumpingprís, hevur vøruframleiðarin møguleika at seta fram ynski um, at anti-dumping tiltøk verða sett í verk mótvegis ákærda framleiðaranum. WTO hevur greiðar mannagongdir, ið skulu fylgjast, áðrenn ein ákæra um dumping verður tikin til viðgerðar. Tað er av alstórum týdningi, at ákærurnar um dumping eru bygdar á ítøkilig fakta, og ikki leys uppáhald.
Felagsskapurin telur í 2014 159 limir, ið umboða um 97 % av øllum millumtjóða handli í heiminum. Føroyar hava síðan 1. januar 1995 verið fevndar av danska limaskapinum í WTO. Tað merkir, at altjóða ásetingar, sum eru gjørdar í WTO, eisini fevna um Føroyar. Heimshandilsfelagsskapurin
var sett á stovn 1. januar 1995.
Eitt av grundleggjandi hugtøkunum hjá WTO er [[Most favoured nation-reglan]] (MFN).
== Søgan ==
| |||