Munurin millum rættingarnar hjá "Týskland"

Content deleted Content added
→‎Mentan: tónleikur (týtt úr svensku wp greinini)
→‎Søga: meira tekst, er skrivað útfrá svensku wiki-greinini
Linja 35:
''Høvuðsgrein: [[Týsk søga]]''
 
Byrjanin til Týskland varkann friðurinsigast íat [[Vardun]]vera tað Eysturfrankiska Ríkið, sum varð stovnað eftir at [[Frankiska Ríkið]] verðurvar býtt sundur millum tríggjar abbasynir hjá [[Karlamagnus]]i í [[843]] við friðinum í [[Vardun]]. Av hesum verður eystasti parturin upphavið til Týskland, meðan vestasti parturin verður upphavið til [[Frakland]]. Tá tann eysturfrankiski herskarin Otto I, sum bæði víðkaði og staðfesti ríkisins og sítt egna vald, so læt hann seg knúna í 962 við tí rómversku keisarakrúnuni av páva Johannes XII, tá gjørdist hann keisari yvir tað týsk-rómverska ríkið ella tað Heilaga rómverska ríkið. Hetta keisararíkið var meira eitt samveldi av statum við einum felags keisara sum formellur regentur.
 
Hetta ríkið varir til 1806, tá [[Napoléon 1.]], keisari í [[Frakland]]i, vinnur á ríkinum.
Linja 45:
Undir [[Seinni heimsbardagi|seinna veraldarbardaga]] veksur Týskland munandi um økið hjá sær við at innlima [[Eysturríki]], [[Kekkia]], og stórar partar av [[Pólland]]i. Seinni koma eisini [[Estland]], [[Lettland]], [[Litava]] og partar av [[Hvítarussland]]i og [[Ukraina]] undir týskt vald.
 
Eftir at teir fýra sigursharrarnir, [[Stóra Bretland]], [[Frakland]], [[USA]] og [[Sovjetsamveldið]] ikki kundu sameinast um framtíðina hjá Týsklandi, vórðu [[Lýðveldið Vesturtýskland|Lýðveldini Vesturtýskland]] ([[Týskt|á týskum]] ''Bundesrepublik Deutschland (BRD)'') og [[Eysturtýskland]] (''Deutsche Demokratische Republik (DDR)'' [[Týska Fólkaræðisliga Lýðveldið]]) stovnað, Vesturtýskland hin 23. mai 1949 og Eysturtýskland hin 7. oktober sama árið. Eftir seinna heimskríggj streymaðu nógv týskttalandi flóttafólk til Týsklands, í 1950 var talið á flóttafólkum sum komu uttanífrá komið upp á 12,5 milliónir. Vesturtýskland var við til at stovna [[ES|Evropasamveldið]] í 1957. Undir kalda krígnum var sambandið millum báðir teir týsku statirnir ikki góðir, sambandið batnaði tó í 1970'árunum. Kanslarin [[Willy Brandt]] setti á stovn Ostpolitik til tess at betra um viðurskiftini við Eysturevropa. Í 1973 gjørdust bæði Vestur- og Eysturtýskland limir í ST.
 
Dagsins Týskland varð til, tá londini [[Vesturtýskland]] og [[Eysturtýskland]] vórðu sameind [[3. oktober]] [[1990]], eftir at Berlinmúrurin fall hin [[9. november]] [[1989]].
 
[[Vesturtýskland]] var ein av stovnandi limunum av [[ES|Evropasamveldið]], og tá londini sameindust í 1990, gjørdist gamla [[Eysturtýskland]] eisini partur av [[ES]].
 
== Landafrøði ==