Munurin millum rættingarnar hjá "Týskland"

Content deleted Content added
→‎Mentan: Týskar bókmentir
Linja 95:
== Mentan ==
''Høvuðsgrein: [[Týsk mentan]]''
 
=== Bókmentir ===
[[Mynd:Printing3 Walk of Ideas Berlin.JPG|thumb|160px|right|''Der moderne Buchdruck''<br/>(fo: Hin nýmótans bókprentaralistin), Walk of Ideas, 2006]]
''Høvuðsgrein: [[Týskar bókmentir]]''
 
Nakrir av teimum best kendu týsku rithøvundunum eru [[Friedrich Schiller]], [[Johann Wolfgang von Goethe]], [[Heinrich von Kleist]], [[Joseph von Eichendorff]], [[E.T.A. Hoffmann]], [[Erich Maria Remarque]], [[Rainer Maria Rilke]] og dramatikarin [[Bertolt Brecht]]. Týskir rithøvundar, ið hava fingið [[Nobelvirðislønin í bókmentum|Nobelvirðislønina í bókmentum]] eru [[Gerhart Hauptmann]], [[Thomas Mann]], [[Hermann Hesse]], [[Nelly Sachs]], [[Heinrich Böll]], [[Günter Grass]] og [[Herta Müller]].
 
Av kendum nýtíðar rithøvundum kunnu eisini nevnast eitt nú [[Thomas Brussig]], [[Dietmar Dath]], [[Wladimir Kaminer]], [[Daniel Kehlmann]], [[Martin Mosebach]], [[Ulrich Peltzer]], [[Rafik Schami]], [[Bernhard Schlink]], [[Ingo Schulze]], [[Uwe Tellkamp]], [[Uwe Timm]] og [[Juli Zeh]].
 
Síðan einaferð í 1980-árunum eru tað komin fleiri og fleiri bókmentahús í Týsklandi (tý: ''Literaturhaus''). Hesi verða í høvuðsheitum rikin av ikki-kommersiellum feløgum og reka eitt fjølbroytt virksemi kring bókmentir, sum t.d. ''Lesungen'' (rithøvundar lesa úr og práta um bøkur, meðan áhoyrarar eru til staðar), fyrilestrar, framsýningar, föredrag, utställningar, útbúgvingarskeið osfr.<ref>[http://www.goethe.de/kue/lit/ein/de6766407.htm Goethe.de]</ref> Nøkur bókmentahús hava eisini bókhandil, bókasavn og kaffistovu. Sum fyrimynd fyri henda trendin nýta tey vanliga ''Literaturhaus Berlin'', sum varð stovnað í [[1986]].
 
Á tí týska bókamarknaðinum finnast í dag umleið 2.200 virkin [[bókaforløg]].<ref>[http://www.goethe.de/kue/lit/ein/de8331936.htm Goethe.de]</ref> Á hvørjum heysti verður [[Bókamessan í Frankfurt]] hildin, hon er heimsins størsta av sínum slag. Næst størst í Týsklandi er Bókamessan í Leipzig, sum verður hildin á hvørjum vári.
 
{| class="wikitable" style="text-align:right; margin-right:50px;"
|-
! align=center |Walther<br />[[Walther von der Vogelweide|von der Vogelweide]]<br /><small>(ca 1170 – ca 1230)</small>
! align=center |[[Gotthold Ephraim Lessing|G.E. Lessing]]<br /><small>(1729–1781)</small>
! align=center |[[Johann Wolfgang von Goethe|J.W. von Goethe]]<br /><small>(1749–1832)</small>
! align=center |[[Friedrich Schiller]]<br /><small>(1759–1805)</small>
! align=center |[[Brøðurnir Grimm]]<br /><small>(1785–1863)</small><br /><small>(1786–1859)</small>
! align=center |[[Heinrich Heine]]<br /><small>(1797–1856)</small>
! align=center |[[Thomas Mann]]<br /><small>(1875–1955)</small>
! align=center |[[Bertolt Brecht]]<br /><small>(1898–1956)</small>
|-
| align=center| [[Mynd:Codex Manesse Walther von der Vogelweide.jpg|x120px]] || align=center| [[Mynd:Gotthold Lessing.jpg|x120px]] || align=center| [[Mynd:Goethecut.png|x120px]] || align=center| [[Mynd:Gerhard von Kügelgen 001.jpg|x120px]]|| align=center| [[Mynd:Grimm1.jpg|x120px]]|| align=center| [[Mynd:Heinrich-heine 1.jpg|x120px]]||align=center| [[Mynd:Thomas Mann 1929.jpg|x120px]]||align=center| [[Mynd:Bertolt-Brecht.jpg|x120px]]
|}
 
=== Matur og drekka ===