Munurin millum rættingarnar hjá "Italia"
Content deleted Content added
EileenSanda (kjak | íkøst) →Fólkatalsfrøði: meira tekst |
EileenSanda (kjak | íkøst) mentan (týtt úr norsku wiki-greinini) |
||
Linja 27:
}}
'''Italia''' ([[Italskt (mál)|italskt]]: ''Repubblica Italiana'') er lýðveldi í [[Evropa]]. Italia hevur mark við [[Frakland]], [[Sveis]], [[Eysturríki]], [[Slovenia]], [[San Marino]] og [[Vatikan Býur]].
== Søga ==
Linja 161:
== Størri býir ==
Nakrir av størru býunum í Italia eru: [[Milano]], [[Firense]], [[Torino]], [[Napoli]], [[Róm]], [[Palermo]], [[Bologna]], [[Venesia]], [[Cagliari]], [[Bari]] og [[Genova]].
== Mentan ==
Italia er kent fyri sína list og mentan. Her eru ein røð av kendum bygningsverkum frá forntíðini og stórheitstíðini hjá [[Rómverjaríkið|Rómverjaríkinum]]. Tey kendastu og týdningarmestu bygningsverkini í Italia eru: [[Skeiva tornið í Pisa]], [[Kolosseum]], [[Castel Sant'Angelo]], [[Forum Romanum]] og [[Pantheon (Róm)|Pantheon]] í Róom og dómkirkjurnar í [[Firenze]] og [[Venesia]]. Italskur matur, [[vín]], [[design]], [[bókmentir]], [[list]], [[tónleikur]] (sertakliga [[opera]]) v.m. er kent kring allan heimin. Serliga er økið [[Toscana]] vældámt sum eitt feriu-, arbeiðs- og uppløðingarstaður (rekreasjón) av mentanarligum persónum kring heimin.
[[Renessansan]] vant uppá seg í Italia í 13- og 1400-tallinum. Skøld sum [[Dante Alighieri]], [[Francesco Petrarca]], [[Torquato Tasso]] og [[Ludovico Ariosto]], og rithøvundar sum [[Giovanni Boccaccio]], [[Niccolò Machiavelli]] og [[Baldassare Castiglione]] fingu sera stóra og varandi ávirkan á menningina av tí evropeisku mentanini. Tað sama fingu italskir málarar, myndahøggarar og arkitektar sum [[Filippo Brunelleschi]], [[Leonardo da Vinci]], [[Rafael]], [[Sandro Botticelli]], [[Fra Angelico]] og [[Michelangelo Buonarroti]]. Freskurnar hjá Michelangelo undir takinum í tí [[Sixtinska kapell]]num í Vatikaninum er saman við hansara standmynd av David sum tey allarfremstu súmbolini á renessansuna.
Tónasmiðir sum [[Giovanni da Palestrina]], [[Claudio Monteverdi]], [[Arcangelo Corelli]] og [[Antonio Vivaldi]] settu sín dám á barokk-tíðina, meðan romantikarar sum [[Gioacchino Rossini]], [[Giuseppe Verdi]] og [[Giacomo Puccini]] víðarimentu tað italsku operuna, soleiðis sum vit kenna hana í dag.
== Hygg eisini at ==
* [[
== Keldur ==
| |||