Munurin millum rættingarnar hjá "Lívfrøði"

Content deleted Content added
Mjbmrbot (kjak | íkøst)
s r2.7.1) (bottur leggur aftrat: pap:Biologia
Roard (kjak | íkøst)
No edit summary
Linja 4:
[[Mynd:Tree Fern.jpg|thumb|right|200px|Trøllakampur.]]
 
'''Lívfrøði''' ('''biologi''') er læran um lív. [[Grikskt mál|Grikska]] [[orð]]iðorðið, [[biologi]], er samansett av orðunum ''bio'', sum merkir ''liv'' og ''logos'', som merkir ''vitan'' ella ''frøði''. Lívfrøðin fevnir sera vítt, og fleiri øki verða ofta roknað sum sjálvstøðugar vísindagreinir.
 
== Søga ==
Lívfrøðin kann førast aftur til gomlu [[Grikkaland|grikkararnargrikkarnar]]. Serliga [[AristotelesAristotele]] ([[384 f.Kr.]] - [[322 f.Kr.]]) eygleiddi nógv [[dýr]] og plantur. Hann bólkaði og setti fram ástøðir. Í [[1600-talinum]] var mikroskopið uppfunnið og framdi hetta eina kollvelting innan økið. Til bar nú at síggja [[Kykna|kyknur]], [[Bakteria|bakteriur]] og annað. Í [[1859]] gav [[Charles Darwin]] bókina ''On the Origin of Species'' út og legði harvið lunnar undir læruna um [[lívmenningLívmenning|lívmenningina]].
 
Í [[20. øld]] varvarð funnið útav, at arvaeginleikarnir liggja goymdir í [[litillítil|litlunumlítlunum]] (kromosomunum), og nógv framstig vóru síðani gjørd innan arvalæruna, sum t.d. at kromosomini eru ein dupultspiralur, sum nú verður nevnt [[DNA]].
 
== Høvuðsøki innan lívfrøði ==
Innan lívfrøðina eru nógvar lærugreinar savnaðar:
 
* á atom- og mýlisstigi eru [[mýlislívfrøðimýlsk lívfrøði]], [[lívevnafrøði]] og í ávísan mun [[arvafrøði]].
* á kyknustigi er [[kyknulæra]] og [[smáverulívfrøði]] ([[mikrobiologi]]).
* á fleirkyknustigi er [[lívsvirkisfrøði]], [[kropsbygnaðarlæra]] (anatomi) og [[vevnaðarlæra]].