Árni Dahl
Árni Dahl (føddur 31. juli 1946 í Funningsfirði) er ein føroyskur rithøvundur, lærari, týðari og blaðstjóri. Hevur frá 1978 staðið fyri forlagnum Fannir, ið frá stovningardegnum hevur givið út o.u. 100 bøkur.[1] Í 1996 var hann heiðraður við Mentanarvirðisløn M. A. Jacobsens fyri annað mentanarligt avrik, og í 2014 var hann heiðraður við Heiðursgávu landsins.
Lívsleið rætta
Árni vaks upp á Viðareiði til 1953, í Klaksvík 1953-63 og í Keypmannahavn 1963-64. Síðan 1964 hevur hann mest búð í Havn og í Hattarvík.
Foreldur hansara vóru Jacobina (Bina) Dahl, f. Johannessen (1914-85) og Óli Dahl (1915-92) bæði úr Funningi. Í 1969 giftist hann Marionnu Debes Dahl, fødd Joensen, tey fingu børnini Tótu Árnadóttur, (fødd 1970) og Teit Árnason, (føddur 1972). Marianna er eisini rithøvundur.
Hann tók realprógv í Klaksvík í 1963, læraraprógv (málsliga deild) á Føroya Læraraskúla 1969. Hann tók ársskeið í føroyskum máli og bókmentum á Fróðskaparsetri Føroya 1975-76, exam. art.-prógv í norðurlendskum, serliga føroyskum máli og bókmentum 1977. Hann hevur starvast sum lærari á ymsum skúlum og hægri lærustovnum, á Venjingarskúlanum 1970-83, var tímalærari í nøkur ár á læraraskúlanum og fekk fast starv har í 1983, hann var tímalærari á Føroyamálsdeildini einstøk ár í áttitiárunum og á eftirútbúgvingarskeiðum frá 1980. Hann var lærugreinaráðgevi í føroyskum á landsmiðstøðini 1989-92 og 1993-94.
Blaðstjóri og álitisstørv rætta
- Formaður í Móðurmálslærarafelagi Føroya 1981-86.
- Í blaðstjórn Skúlablaðsins 1976-81
- Blaðstjóri á Fríu Føroyum 1983-84, í blaðstjórnini á sama blaði 1984-93.
- Formaður í Málstevnunevndini, sum skrivaði álitið "Málmørk" 2006-2007 (álitið latið Mentamálaráðnum 18. des. 2007).
- Formaður í Skúlabókanevndini 2006-2010. Hann var sostatt seinasti formaður í Skúlabókanevndini, sum varð avtikin, í sambandi við at Skúlabókagrunnurin, Landsmiðstøðin fyri undirvísingaramboð og KT-depilin løgdu saman og myndaðu nýggjan stovn, NÁM.
Útgávur rætta
Hevur skrivað og lagt til rættis rætta
- Úr Føroya ítróttarsøgu, 1974.
- Bókmentasøga I, 1980.
- Bókmentasøga II, 1981.
- Bókmentasøga III, 1983.
- Greiðið og greinið, um bókmentaviðgerð í framhaldsdeildum og framhaldsskúlum, 1988, 1990.
- Grannamálið fyri vestan, íslendskir tekstir til framhaldsdeildina, 1987+ljóðbók, 1987.
- Norskt, nýnorskir tekstir og bókmálstekstir til framhaldsdeildina, 1989+ljóðbók.
- 1. bók: Gott komi í barnið, tekstasavn og arbeiðshefti, 1990.
- 2. bók: Bráð er barna lund, tekstasavn og arbeiðshefti, 1990.
- 3. bók: Fólk og dýr, tekstasavn og arbeiðshefti, 1990.
- 4. bók: Slatur og svik, tekstasavn og arbeiðshefti, 1990.
- 5. bók: Ferðing og ferðsla, tekstasavn og arbeiðshefti, 1990.
- Lærarabók, 1990.
- Ljóðbók, 1990.
- Søga og stev 1, 1996.
- Søga og stev 2, 1997.
- Søga og stev 3, 1997.
- Søga og stev 4, 1998.
- Søga og stev 5, 1999.
- Søga og stev 6, 2000.
- Føroya Lærarafelag 1898-1998, Bókadeild Føroya Lærarafelags, 1998, ISBN: 99918-1-144-3
- Er tað nakað grøðandi?, brot úr søguni um heilivág og apotek, 1999.
- Og orðið var lív, altartalva í Hattarvíkar kirkju, 2000.
- Vinmenn, Bókadeild Føroya Lærarafelags, 2001, ISBN: 99918-1-256-3
- Navnabókin, Fannir, 2005, ISBN: 978-99918-49-39-4
- Bóltspøl millum Klakk og Kjøl KÍ 1904-1954, Klaksvíkar Ítróttarfelag, 2009[2]
- Bóltspøl millum Klakk & Kjøl KÍ 1955-1974, Klaksvíkar Ítróttarfelag, ISBN: 978-99918-823-1-4, 415 síður, 2013
Saman við øðrum skrivað ella lagt til rættis: rætta
- Ung orð 1, 1984.
- Ung orð 2, 1985.
- Floygd orð 1, 1988.
- Floygd orð 2, 1988.
- Skrivligt føroyskt til 7. skúlaár, 1985.
- Skrivligt føroyskt til 8. skúlaár, 1986, 1993, 1996.
- Skrivligt føroyskt til 9. skúlaár, 1988, 1994.
- Skrivligt føroyskt til 10. skúlaár, 1990, 1997.
- Mállæra, 1997, 2. útg. 1998.
- Vinmenn, 2001.
Savnað og greitt til prentingar rætta
- Bókmentagreinir 1-6, 1981-82.
- Bergur Djurhuus: Ungur at fara, 1977.
- Føroya Lærarafelag 100 ár 1898-1998, 1998.
- Ævisøguliga partin av Løgtingssøguni, 2002.
Týtt rætta
- Nordahl Grieg: Skipið stevnir fram á leið, 1979.
- Mette Newth: Ránið, 1990.
- Valhøll 1-5, donsk teknirøð, 1987-89.
Týtt saman við øðrum rætta
- Her búgva vit, 1981.
Heiður rætta
Keldur rætta
- ↑ "rit.fo". http://www.rit.fo/support. Heintað 2013-11-19.
- ↑ hnj.fo[deyð leinkja]
- ↑ "In.fo, Heiðursgávan latin Árna Dahl". http://www.in.fo/news-detail/news/heidursgavan-latin-arna-dahl/. Heintað 2014-01-16.